„Dziedzictwo lokalne – wartość (jeszcze) niedoceniona” – pod takim hasłem 24 kwietnia 2025 roku odbyła się konferencja, zorganizowana w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków w województwie świętokrzyskim. Organizatorami tego ważnego wydarzenia były Narodowy Instytut Dziedzictwa oraz Gmina i Miasto Chęciny. Celem spotkania była potrzeba podkreślenia wyjątkowego znaczenia historycznego i kulturowego miast i miasteczek takich jak Chęciny, które w swojej historii odegrały ważną rolę, dziś nie zawsze tak dla wszystkich oczywistą.
Miejscem, w którym odbyła się konferencja była Zabytkowa Kamienica „Niemczówka”, budowla sięgająca swoją historią szesnastego stulecia. Zgromadzonych gości powitał Włodzimierz Pedrycz, kierownik Oddziału Terenowego Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Kielcach. Następnie głos zabrał Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny Robert Jaworski, który – dziękując współorganizatorom i uczestnikom konferencji – podkreślił wartość tego typu wydarzeń, doceniając jednocześnie fakt, że tegoroczne obchody MDOZ odbywają się właśnie w królewskich Chęcinach. Zebrane audytorium powitali następnie dr Andrzej Siwek, Zastępca Dyrektora NID oraz Krzysztof Myśliński, Świętokrzyski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Kielcach, którzy zaznaczyli na wstępie rolę takich miast jak Chęciny w budowaniu tożsamości lokalnej oraz zachowywaniu cennych wartości przekazywanych pokoleniom.
Konferencja, prowadzona przez dr Ninę Glińską z NID OTKL, podzielona została na dwa bloki tematyczne. Pierwszy z nich poświęcony został przede wszystkim uwypukleniu roli wartości dziedzictwa lokalnego, o czym w interesujący sposób mówił wspomniany już dr Andrzej Siwek. Następnie proces urbanizacji regionu świętokrzyskiego nakreślił Włodzimierz Pedrycz, a kolejnym prelegentem był dr Konrad Szymański, który zaprezentował historię i rozwój Chęcin jako średniowiecznego ośrodka miejskiego. Kolejny blok tematyczny rozpoczął referat Krzysztofa Myślińskiego, ŚWKZ w Kielcach, który w pasjonujący sposób dokonał przeglądu znanych i mniej znanych zabytków w Chęcinach. Interesującym było także wystąpienie Konrada Maja, przedstawiciela Archiwum Państwowego w Kielcach, który zaprezentował materiały ikonograficzne dot. historii miasta w kieleckich zasobach archiwalnych. Całość zamknęły dwa referaty Agnieszki Lorenc-Karczewskiej, będące podsumowaniem działań łódzkiego oddziału NID w kontekście rewitalizacji i tworzenia Studium Ochrony Wartości Kulturowych na przykładzie Łęczycy i Bolesławca. Po krótkiej dyskusji i zakończeniu konferencji zebrani goście udali się dodatkowo na krótki spacer ulicami miasta w towarzystwie przewodnika Konrada Szymańskiego.
Konferencja była częścią obchodów 700-lecia nadania praw miejskich Chęcinom i stanowiła ważny głos w dyskusji o roli dziedzictwa miast i miasteczek w budowaniu tożsamości lokalnej i regionalnej. W konkluzji zebrani zgłosili potrzebę dalszego zachowywania pamięci o historii i kulturze, co jest wyjątkowo istotne w mniejszych ośrodkach takich jak Chęciny. W takich miejscach dzieje przekazywane są w formie ustnej, a wiele ciekawych wydarzeń i zjawisk z przeszłości pozostaje jedynie w pamięci mieszkańców, przekazywanych z pokolenia na pokolenie.
