3.5 C
Kielce
piątek, 27 czerwca, 2025
Strona głównaAktualnościWystawa „Szachy sandomierskie”

Wystawa „Szachy sandomierskie”

Zobacz

Muzeum Okręgowe w Sandomierzu zaprasza 10 czerwca o 15.00 na uroczyste otwarcie wystawy “Szachy Sandomierskie”. Wystawa będzie rzadką sposobnością oglądania oryginału XII-wiecznego zestawu bierek do królewskiej gry, odnalezionego w Sandomierzu w 1962 r.

 

Szachy sandomierskie stanowią zestaw 29 bierek szachowych pochodzenia arabskiego, datowany na XIII/XIV wiek. Do pełnego zestawu 32 figur do gry dla dwóch osób brakuje trzech pionków. Wykonane ręcznie z poroża jelenia. Bierki szachów sandomierskich są niewielkie. Wysokość największej nie przekracza 25 mm. Prezentowane w rozstawieniu na beżowo-brązowej, współczesnej szachownicy. Biorąc pod uwagę rozmiar szachów sandomierskich można wnioskować, że stanowiły zestaw podróżny, a oryginalna szachownica była wykonana ze skóry. Zdobienie szachów stanowią proste linie nacięć oraz wykonane cyrklem kółeczka. Mają jasnobeżowy kolor. Różnice w głębokości rytu linii ornamentu i wyrazistości „oczek” odróżnia figury „czarne” od „białych”. Muzułmanie zgodnie z prawami Koranu nie mogą tworzyć realistycznych przedstawień istot żywych. Z tego powodu przekształcili pierwotne hinduskie wzory figur w formy abstrakcyjne i geometryczne symbole. Jeden skoczek został „podrobiony”. Pierwotnie nie należał do zestawu. Został dorobiony później lub dołożony z innego, podobnego zestawu – zapewne po tym, kiedy oryginalny zginął. Figura posiada inne proporcje i ornament w postaci kółeczek wykonanych cyrklem o nieco mniejszej średnicy.
Szachy sandomierskie są najcenniejszym zabytkiem w zbiorach archeologicznych Muzeum Okręgowego w Sandomierzu. Zostały odnalezione w 1962 roku, podczas badań wykopaliskowych na Wzgórzu Staromiejskim w Sandomierzu przez Eligię i Jerzego Gąssowskich, archeologów z Polskiej Akademii Nauk.
Wzgórze Staromiejskie, na którym dokonano odkrycia, już przez Jana Długosza było nazywane „starym miastem”. W XI wieku na jego południowo-wschodnim skłonie powstała osada, która w kolejnych dwóch stuleciach rozwinęła się i rozprzestrzeniła, obejmując swoim zasięgiem całe wzniesienie. Około 1226 roku nastąpiła tam lokacja pierwszej gminy miejskiej na terenie Sandomierza.
Wstęp na wystawę jest wolny.

Aktualności

Szanowni mieszkańcy miasta Morawica oraz miejscowości Bieleckie Młyny, Brzeziny oraz Łabędziów

Szanowni mieszkańcy miasta Morawica oraz miejscowości Bieleckie Młyny, Brzeziny oraz ŁabędziówOd dnia 1 lipca 2025 r. do dnia 18...

Polecamy