Pracownicy zlikwidowanych firm, którzy w przeszłości pracowali w narażeniu na pył o działaniu zwłókniającym lub czynniki rakotwórcze, mogą zgłaszać się do Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w Kielcach z wnioskami o objęcie opieką profilaktyczną. Takie uprawnienia daje Kodeks Pracy.
Jak informuje na swojej stronie internetowej Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Kielcach do czasu, kiedy firma istnieje, to ona – zgodnie z zapisami Kodeksu Pracy – zobowiązana jest do opłacenia badań nawet w sytuacji, gdy pracownik już w niej nie jest zatrudniony. Po likwidacji zakładu badania finansuje samorząd województwa. Jeśli firma, której pracownicy narażeni byli na działanie pyłu zwłókniającego lub czynniki rakotwórcze, to pracownicy mogą zgłosić się do WOMP z wnioskiem o objęcie dalszą opieką profilaktyczną. Największą część spośród grupy badanych stanowią osoby narażone na pracę w pyle o działaniu zwłókniającym, chodzi szczególnie o pył zawierający wolną krystaliczną krzemionkę. Narażenie na pył krzemionki występuje w przemyśle hutniczym, odlewniczym, górniczym, ceramicznym i porcelanowym, a także kamieniarskim, przy produkcji materiałów ogniotrwałych i ściernych.
– W województwie świętokrzyskim choroby zawodowe takie jak: pylica krzemowa rozpoznaje się najczęściej u pracowników zakładów odlewniczych oraz kamieniarskich. Zmiany chorobowe w przebiegu pylicy mają raczej charakter nieodwracalny i wykazują tendencję do samoistnego postępu mimo przerwania narażenia – mówi lek. Katarzyna Przemirska, pełniąca obowiązki dyrektora WOMP.
Zmiany guzowate w przebiegu pylicy krzemowej prowadzą najczęściej do zaburzeń czynności układu oddechowego, układu krążenia i wyraźnie skracają czas trwania życia.
– Niestety wiele osób w związku z podejrzeniem choroby zawodowej trafia na badania do WOMP, kiedy choroba jest już mocno zaawansowana – dodaje Katarzyna Przemirska.
Lekarze medycyny pracy w trakcie badań profilaktycznych podejmują decyzje o właściwym doborze kandydatów do pracy oraz okresowo kontrolują stan zdrowia osób pracujących. W przypadku narażenia na pył o działaniu zwłókniającym przy badaniach wstępnych i okresowych konieczne jest wykonanie pełnowymiarowego zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej i badania spirometrycznego.
Poza profilaktyką lekarską bardzo istotna jest również profilaktyka techniczna w zakładzie pracy polegająca na hermetyzacji procesów produkcyjnych, zraszaniu powstającego pyłu, sprawnej wentylacji oraz stosowaniu przez pracowników masek przeciwpyłowych.
Podstawa prawna:
Art.229 § 5. Kodeksu Pracy mówi:
Pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także:
1) po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami;
2) po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.
