Kolejnym wydarzeniem, które miało miejsce 7 maja w Brukseli był wernisaż wystawy „Architektura Pamięci”, zorganizowany przez Samorząd Województwa Świętokrzyskiego, Muzeum Wsi Kieleckiej i Dom Polski Wschodniej w Brukseli. Wystawa, na przykładzie Muzeum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie przedstawia rolę architektury i sztuki w procesie upamiętniania losów ludzi, zwłaszcza mieszkańców polskich wsi, w czasach tragicznych wydarzeń II wojny światowej.
W otwarciu wystawy wzięło udział ok. 80 osób, przedstawicieli Polonii, polskiego harcerstwa, szkół polonijnych oraz środowisk kombatanckich. Wydarzenie otworzył Andrzej Sadoś, Ambasador RP przy Unii Europejskiej, który wraz z Mariuszem Bodo, Sekretarzem Województwa Świętokrzyskiego wprowadził zebranych w tematykę męczeństwa wsi polskich. W spotkaniu udział wziął również Rafał Siemianowski Ambasador RP w Belgii, dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego UMWŚ Małgorzata Rudnicka oraz przedstawiciele Polskiej Macierzy Szkolnej w Belgii. Elementem towarzyszącym wystawie był film prezentujący etapy budowy Mauzoleum, zawierający także wypowiedzi twórców oraz architektów budynku.
Dr Katarzyna Jedynak, współautorka wystawy przedstawiła proces upamiętnia ofiar michniowskiej tragedii. Odniosła się także do miejsca jakie zajmuje Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie wśród innych tego typu miejscowości w Europie. Nawiązała do słów ambasadora Andrzeja Sadosia. Powiedział on „nie można nam zapomnieć tego co się działo na polskiej wsi tak ciężko doświadczonej w latach II wojny światowej. Ja pochodzę z powstańczej Warszawy, o której tak wiele już wiem. Temat tej ekspozycji przybliża nam zupełnie nowe informacje i musimy zadbać, aby pamięć o tym nigdy nie zaginęła”. Dr Katarzyna Jedynak poświęciła w swojej wypowiedzi bardzo dużo miejsca upamiętnieniu i walce zwykłych ludzi o tę pamięć.
Odnosząc się do swoich przedmówców Bartosz Bętkowski, reprezentujący Mauzolem Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie omówił założenia architektoniczne kompleksu Mauzoleum w Michniowie projektu Nizio Design International: – Mauzoleum w Michniowie to wielokrotnie nagradzany w konkursach architektonicznych budynek. To wyjątkowe muzeum na mapie województwa świętokrzyskiego, Polski i Europy. Mauzoleum to doskonały przykład architektury narracyjnej o wyraźnym charakterze symbolicznym. Cieszymy się, że michniowskie Mauzoleum dołącza do europejskich miejsc pamięć takich jak czeskie Lidice i francuskie Oradour Sur Glane, które upamiętniają męczeństwo niewinnych i bezbronnych mieszkańców wsi i miasteczek Europy, ofiar totalitaryzmów. Pamięć historyczna jest ważna dla kształtowania naszej wspólnej europejskiej przyszłości, szczególnie teraz kiedy demony przeszłości budzą się i napawają strachem nas wszystkich.”
Wystawa Architektura Pamięci spotkała się z tak dużym odzewem i zainteresowaniem, iż będzie prezentowana w czerwcu br. w Parlamencie Europejskim oraz w siedzibie Stałego Przedstawicielstwa RP przy Unii Europejskiej w Brukseli. Będzie także towarzyszyła najbliższemu wydarzeniu (12 maja br.), jakim jest Dzień Polski w bazie Nato SHAPE w miejscowości Mons w Belgii, gdzie odbędzie się także prezentacja naszego regionu. To wydarzenie jest współorganizowane przez Stałe Przedstawicielstwo Polski przy NATO.
W organizację wystawy ze strony Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego zaangażowały się Departament Edukacji, Sportu, Turystyki i Spraw Zagranicznych oraz Departament Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
