Uroczysta Msza Święta ze skłaniającym do refleksji programem słowno-muzycznym, przemarsz ulicami miasta przedstawicieli władz Gminy i Miasta Chęciny, delegacji reprezentacyjnych, przedstawicieli lokalnych instytucji, mieszkańców, dzieci, młodzieży i przybyłych gości, a także złożenie wieńców i zapalenie zniczy pod tablicą i pomnikiem upamiętniającymi poległych bohaterów – tak w Chęcinach wyglądały obchody 79. rocznicy pacyfikacji Chęcin.
Rys historii
Piątek 2 czerwca 1944 roku. Ta data już na zawsze pozostanie dla Chęcin dniem szczególnym.
Pacyfikacja Chęcin była akcją zaplanowaną i wykonaną w ściśle określony sposób. Wszystko zaczęło się w ulewną czerwcową noc z czwartku na piątek 1944 roku. Nad ranem oddziały niemieckie otoczyły miasto szczelnym kordonem. Rozstawiono karabiny maszynowe wokół ówczesnego Starego Rynku, sprowadzono też dużą liczbę psów. W tym czasie kilkuosobowe grupy żołnierzy niemieckich rozpoczęły wchodzenie do mieszkań prywatnych. Wówczas rozkazywano wszystkim mieszkańcom, pod groźbą użycia broni, natychmiastowe przejście i zbiórkę na placu Starego Rynku. Oprócz dokumentów osobistych nie pozwalano zabrać nic więcej. Na Rynek zapędzono siłą większość mieszkańców, kobiety, starców, dzieci oraz mężczyzn. W tym czasie żołnierze niemieccy plądrowali mieszkania aresztowanych ze wszystkich wartościowych przedmiotów. Kobiety wraz z dziećmi ustanowiono w północnej części rynku, mężczyzn sprowadzono na środek. Najpierw długie godziny leżeli związani twarzą w dół na chęcińskim bruku, a później wywieziono ich ciężarówkami. Życie straciło wtedy 39 osób, które nigdy nie wróciły już do swoich rodzin…
Występy artystyczne oraz uroczysta Msza Święta
O tych tragicznych wydarzeniach nie sposób zapomnieć. Mieszkańcy Chęcin każdego roku oddają hołd pomordowanym. Uroczyste obchody rozpoczęły się w kościele parafialnym p.w. Św. Bartłomieja w Chęcinach od występu uczniów ze Szkoły Podstawowej im. Jana Kochanowskiego w Chęcinach. W patriotycznym programie słowno-muzycznym nie brakowało chwil zadumy i refleksji. Tragiczną historię z 1944 roku przypomniał także burmistrz Gminy i Miasta Chęciny Robert Jaworski, który podkreślił: – Ukazanie kart historii tego smutnego dnia, 2 czerwca 1944 roku, jest bolesnym doświadczeniem i wspomnieniem, a jednocześnie stanowi swoistą lekcję historii szczególnie dla młodych pokoleń. Dziś oddajemy cześć Tym, którzy na ołtarzu brutalnej wojny złożyli to co najcenniejsze – własne zdrowie i życie. Co roku, 2 czerwca jest dla całej społeczności Gminy i Miasta Chęciny dniem zadumy i refleksji. Nieprzypadkowo Rynek Górny w Chęcinach nosi nazwę „Plac 2 Czerwca”. W to wydarzenie idealnie wpasowują się słowa Marszałka Józefa Piłsudskiego: „Naród, który traci pamięć przestaje być Narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium”. Naszą rolą jest budować pomniki, także te w naszych umysłach i sercach. One będą wieczne i będą zawsze niosły historię dramatycznych wydarzeń – mówił burmistrz Robert Jaworski.
Udział w obchodach wzięły rodziny pomordowanych chęcinian, a także radni Rady Miejskiej w Chęcinach, sołtysi, dyrektorzy placówek oświatowych i jednostek organizacyjnych, nauczyciele, przedstawiciele Uniwersytetu Trzeciego Wieku i Klubu Seniora, Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznych „JODŁA” z prezesem Dionizym Krawczyńskim na czele, żołnierze z 10. Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej, Rycerze Kolumba, poczty sztandarowe szkół z terenu Gminy Chęciny oraz samorządu terytorialnego, a także licznie przybyli mieszkańcy i uczniowie.
Następnie rozpoczęła się uroczysta Msza Święta, którą sprawował proboszcz parafii, dziekan dekanatu chęcińskiego – ks. Jan Kukowski. Kapłan w kazaniu wielokrotnie podkreślał, jak ważny jest pokój, a także pamięć o wydarzeniach sprzed lat. – Nie bójmy się o nich pamiętać. Patrząc na przytłaczającą obecność zła w naszym świecie często zadajemy sobie pytanie, dlaczego Bóg nie interweniuje? Dlaczego Bóg nie potrafi tych pożóg wojennych zlikwidować? Dokładnym echem tych wspomnień są słowa Chrystusa na krzyżu: „Boże mój, czemuś mnie opuścił?”. Czy są to słowa beznadziei Syna Bożego? Nie. Ten krzyk Jezusa jest aktem bezgranicznej ufności. Jeśli Ojciec tak chce, to trzeba spełnić Jego wolę. A któż zwycięża świat, jeśli nie ten, który wierzy, że Jezus jest Synem Bożym? Ważne, żebyśmy sobie stale uświadamiali, że to my jesteśmy odpowiedzialni za zło, które czynimy i trzeba wziąć za to odpowiedzialność – mówił ks. Jan Kukowski.
W świątyni odczytano także apel poległych, który przywołał imiona i nazwiska Chęcinian pomordowanych w czasie II wojny światowej.
Przemarsz ulicami miasta oraz złożenie wieńców i zapalenie zniczy
Po Mszy Świętej uczestnicy udali się na Plac 2 Czerwca, gdzie przedstawiciele władz Gminy i Miasta Chęciny oraz placówek oświatowych i instytucji złożyli wieńce pod tablicą upamiętniającą ofiary zbrodni hitlerowskich. Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny Robert Jaworski, w towarzystwie dziekana dekanatu chęcińskiego – ks. Jana Kukowskiego, jako pierwszy złożył wieniec oraz zapalił symboliczny znicz na znak pamięci oraz szacunku dla poległych. Następnie odbył się przemarsz wszystkich pocztów sztandarowych i zgromadzonych gości ulicą Małogoską aż pod pomnik pamięci ofiar II wojny światowej na skwerze Ojca Czesława Domańskiego. Tam również złożono okolicznościowe wieńce oraz zapalono znicze. Oddawaniu hołdu towarzyszyły patriotyczne dźwięki trąbki. Wartę honorową przy pomnikach sprawowali żołnierze z 10. Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej.
