Uroczystość Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny to czas zadumy oraz wspomnień. W te dni udajemy się na cmentarze, by uczcić pamięć tych którzy odeszli. W tym szczególnym okresie przede wszystkim myślimy o członkach rodziny, których nie ma już wśród nas. Wspominamy również osoby, które swoją działalnością zapisały się w historii naszych miejscowości i społeczności.
Ziemia chęcińska słynie ze swej bogatej historii. Przez wieki była miejscem zarówno chwalebnych, jak i bolesnych wydarzeń z historii Polski. Mieszkańcy musieli zmierzyć się z okresem wojen, represji oraz epidemii, które zabrały z tego świata mnóstwo ludzkich istnień. Pamięć o nich została uhonorowana pomnikami, zbiorowymi mogiłami i innymi miejscami pamięci.
Na cmentarzu parafialnym w Chęcinach znajdują się nagrobki wielu żołnierzy walczących za Polskę w licznych konfliktach zbrojnych. Wśród nich są zarówno powstańcy z czasów zaborów, jak i żołnierze z późniejszych batalii. Szczególnie ważnym miejscem pamięci jest zbiorowa mogiła powstańców styczniowych, która przez długi czas pozostawała niemal zapomniana. Odkryta ponownie kilka lat temu podczas prac związanych z przygotowaniem nowych miejsc pochówku. Mogiła ta wyróżnia się prostym, żelaznym krzyżem oraz czarną tablicą dedykowaną uczestnikom powstania styczniowego. Było ono największym zrywem narodowym XIX wieku i symbolem odwagi oraz patriotyzmu, który na trwałe ukształtował polską świadomość narodową. Historia mogiły łączy się z dawnym klasztorem oo. Franciszkanów w Chęcinach, przekształconym w okresie rozbiorów na więzienie. W jego murach po bitwie pod Małogoszczem osadzono licznych powstańców.
Chęcińskich mieszkańców znajdziemy również w gronie polskich żołnierzy z późniejszych okresów, np. wśród uczestników I Kompanii Kadrowej. Jeden z nich – Stanisław Atłas spoczywa na chęcińskim cmentarzu parafialnym. Jego służba rozpoczęła się 11 sierpnia 1914 roku, gdy wstąpił w Chęcinach do oddziałów strzeleckich (1. Kompanii Kadrowej). Następnie służył w 3. Pułku Piechoty Legionów Polskich. W 1933 roku, pośmiertnie został odznaczony przez Józefa Piłsudskiego Krzyżem Niepodległości za pracę na rzecz odzyskania wolności.
Dawnych mieszkańców Chęcin nie zabrakło również wśród przedstawicieli podziemia konspiracyjnego z czasów II wojny światowej. Na chęcińskim cmentarzu znajdują się groby wielu żołnierzy Armii Krajowej. Była największą podziemną konspiracyjną organizacją w Europie, posiadając w swoim szczycie ponad 350 tys. zaprzysiężonych żołnierzy, którym przyświecał wspólny cel jakim było oswobodzenie ojczyzny spod niemieckiej okupacji.
Wśród członków dawnej chęcińskiej społeczności znajdziemy również osoby mające zasługi w innych dziedzinach. Jednym z nich jest Feliks Wawrzeńczyk, który w 1963 odkrył Jaskinię Raj – jedną z najbardziej znanych atrakcji turystycznych Gór Świętokrzyskich Należy ona do najpiękniejszych jaskiń krasowych naszego kraju. Zachwyca bogactwem i różnorodnością kalcytowych form naciekowych – występują tutaj skupiska stalaktytów o unikatowym na skalę światową zagęszczeniu. Jaskinia Raj została zarejestrowana jako stanowisko archeologiczne 8 maja 1967 roku, a w 5 października 1968 roku utworzono tu rezerwat przyrody nieożywionej. Od 1972 roku jest udostępniona dla ruchu turystycznego.
Listopadowe dni zadumy skłaniają nas do refleksji nad życiem i przemijaniem. Pamięć o zmarłych była bardzo ważna dla naszych przodków i taka też powinna być dla nas, będąc jednym z fundamentów naszej tożsamości kulturowej. Odwiedzając groby bliskich i miejsca pamięci należy zastanowić się nad przeszłością, ponieważ to ona ukształtowała naszą rzeczywistość.
