Upamiętnimy Żołnierzy Wyklętych

fot.: wikimedia.org

W najbliższą niedzielę, 1 marca, będziemy obchodzić Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Z tej okazji w regionie odbędzie się wiele wydarzeń.

Główne uroczystości odbędą się w Kielcach. Obchody upamiętniające żołnierzy niepodległościowego podziemia rozpoczną się o godz. 10.00 zapaleniem zniczy i złożeniem kwiatów na cmentarzu Piaski, przed pomnikiem poświęconym żołnierzom AK, NSZ oraz Zrzeszenia WiN, zamordowanych w miejscowym więzieniu. O godz. 16 w Bazylice Katedralnej w Kielcach rozpocznie się msza święta w intencji Żołnierzy Wyklętych. Po nabożeństwie delegacje złożą kwiaty przed ścianą straceń w dawnym więzieniu kieleckim przy ul. Zamkowej, a o godz. 17.30 rozpoczną się uroczystości przed pomnikiem Armii Krajowej na Skwerze Stefana Żeromskiego.

Obchodom Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych będzie towarzyszyć wiele inicjatyw:

2 marca 2020 r. – godz. 11.00, Kieleckie Centrum Kultury – rozstrzygnięcie VII Wojewódzkiego Konkursu „Żołnierze Niezłomni. Pamięci zapomnianym bohaterom naszego regionu” oraz koncert grupy Lustro – „Gloria Victis”. Organizatorzy: III LO z oddziałami integracyjnymi im. C.K. Norwida w Kielcach, Wzgórze Zamkowe – OMPiO w Kielcach, Delegatura IPN w Kielcach;

2 marca 2020 r. – w godzinach od 9.00 do 13.00 przed siedzibą Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego odbędzie się akcja zbiórki krwi;

Marzec 2020 r. – prezentacja wystawy plenerowej „Kwatera Ł – panteon narodowy pod cmentarnym murem”, Skwer im. Stefana Żeromskiego w Kielcach;

Marzec 2020 r. – prezentacja wystawy „Żołnierze Wyklęci. Podziemie niepodległościowe 1944-1963”, Centrum Edukacyjne „Przystanek Historia” IPN, Kielce, ul. Warszawska 5;

Marzec 2020 r. – prezentacja wystawy „Zapomniane ogniwo. Konspiracyjne organizacje młodzieżowe na ziemiach polskich w latach 1944/45-1956”, Staszowski Ośrodek Kultury, ul. Parkowa 6;

5 marca 2020 r. – „Długie trwanie Polski Podziemnej” – „Kuryer Kielecki” (dodatek specjalny do „Echa Dnia”);

5 marca 2020 r. – godz. 18.00, ratusz w Sandomierzu – wykład dr. Ryszarda Śmietanki-Kruszelnickiego „Podziemie niepodległościowe w woj. kieleckim w latach 1945-1950. Struktury, dowódcy, działalność, w ramach Sandomierskich Spotkań Naukowych organizowanych przez Towarzystwo Naukowe Sandomierskie.

Pamięć wyklętych bohaterów uczczą też mieszkańcy gmin w powiecie kieleckim.

Bieliny

W ramach obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w Bielinach odbędą się 28 lutego VII Turniej w Piłce Nożnej dla uczniów szkół podstawowych z terenu gminy. W niedzielę, 1 marca o godz. 12.00 w kościele pw. św. Józefa Oblubieńca NMP w Bielinach odprawiona zostanie msza święta za wszystkich, którzy oddali życie w obronie Ojczyzny, szczególnie za żołnierzy drugiej konspiracji niepodległościowej.

Chęciny

1 marca o godz. 12.00 w kościele parafialnym pw. Św. Bartłomieja w Chęcinach odbędzie się msza św. w intencji Ojczyzny. Po nabożeństwie zaplanowano program słowno-muzyczny w wykonaniu młodzieży z Powiatowego Zespołu Szkół w Chęcinach. O godz. 13.30 uczestnicy uroczystości złożą kwiaty i zapalą znicze przed tablicą pamiątkową przy Placu 2 Czerwca oraz przed pomnikiem (ul. Małogoska).

Chmielnik

Gminne obchody rozpoczną się o godz. 10.00 mszą świętą w kościele parafialnym w Chmielniku. Po nabożeństwie na placu Kościelnym przed Murem Polskich Patriotów złożone zostaną wieńce oraz zapalone znicze.

Strawczyn

W ramach obchodów Narodowego Dnia Żołnierzy Wyklętych odbędzie się Konkursu Piosenki i Pieśni Patriotycznej. O godzinie 15.30 w sali Samorządowego Centrum Kultury i Sportu w Strawczynie, po wspólnym odśpiewaniu hymnu państwowego rozpocznie się przegląd.

Żołnierze Wyklęci byli żołnierzami polskiego powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy stawiali opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR. Walcząc z siłami nowego agresora, musieli zmierzyć się z ogromną, wymierzoną w nich propagandą Polski Ludowej, która nazywała ich „bandami reakcyjnego podziemia”. Z kolei osoby działające w antykomunistycznych organizacjach i oddziałach zbrojnych, które znalazły się w kartotekach aparatu bezpieczeństwa, określono mianem „wrogów ludu”. Mobilizacja i walka Żołnierzy Wyklętych była pierwszym odruchem samoobrony społeczeństwa polskiego przeciwko sowieckiej agresji i narzuconym siłą władzom komunistycznym, ale też przykładem najliczniejszej antykomunistycznej konspiracji zbrojnej w skali europejskiej, obejmującej teren całej Polski, w tym także utracone na rzecz Związku Sowieckiego Kresy Wschodnie II RP. Uczestników ruchu partyzanckiego określa się też jako „żołnierzy drugiej konspiracji” lub „Żołnierzy Niezłomnych”.

Sformułowanie „Żołnierze Wyklęci” powstało w 1993 roku – po raz pierwszy użyto go w tytule wystawy „Żołnierze Wyklęci – antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.”, zorganizowanej przez Ligę Republikańską na Uniwersytecie Warszawskim. Jego autorem był Leszek Żebrowski. Liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje się na 120-180 tysięcy.

Data 1 marca nie jest przypadkowa. Tego dnia w 1951 w mokotowskim więzieniu komuniści strzałem w tył głowy zamordowali przywódców IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość – Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 roku dzieło Armii Krajowej.