Warsztaty Terapii Zajęciowej w Zgórsku to miejsce, gdzie codziennie otwierają się nowe możliwości dla naszych podopiecznych. Z troską i zaangażowaniem wspieramy ich rozwój poprzez zajęcia w siedmiu tematycznych pracowniach: gospodarstwa domowego, muzycznej, humanistycznej, plastycznej, przyrodniczo-środowiskowej, stolarsko-technicznej oraz witrażu.

Każda pracownia to wyjątkowa przestrzeń, w której podopieczni mogą nie tylko nabywać nowe umiejętności, ale także odkrywać swoje pasje i talenty. W pracowni gospodarstwa domowego uczą się codziennych czynności, które pozwalają na samodzielne funkcjonowanie. Pracownia muzyczna rozwija zdolności wokalne i umiejętność wyrażania emocji przez muzykę. W pracowni humanistycznej podopieczni doskonalą techniki szkolne, rozwijając jednocześnie kompetencje społeczne.

Pracownia plastyczna to miejsce, gdzie wyobraźnia i kreatywność nie mają granic. Dzięki różnorodnym technikom, podopieczni mogą wyrażać swoje uczucia i emocje. W pracowni przyrodniczo-środowiskowej mają okazję pracować z naturalnymi materiałami, opiekować się roślinami i zwierzętami, a także obserwować otaczającą przyrodę.

Pracownia stolarsko-ślusarska pozwala na naukę obsługi narzędzi i maszyn, rozwijając zdolności manualne i wyobraźnię przestrzenną. Pracownia witrażu wprowadza uczestników w świat szkła, ucząc techniki Tiffany i pozwalając na tworzenie własnych projektów.

Ponadto, nasi podopieczni korzystają z rehabilitacji ruchowej oraz wsparcia psychologicznego i logopedycznego, co pomaga im w pełni realizować swój potencjał. Warsztaty Terapii Zajęciowej w Zgórsku to miejsce, gdzie każda osoba może znaleźć swoje miejsce, rozwijać się i czerpać radość z codziennych sukcesów.

Historia Domu Pomocy Społecznej w Zgórsku

Dom Pomocy Społecznej w Zgórsku powstał 01.03.1958 r. Początkowo placówka nosiła nazwę: Państwowy Zakład Specjalny dla Dzieci Głęboko Upośledzonych w Zgórsku. Jego założycielem i kierownikiem był pan Jan Skliński. Dom był przeznaczony na 40 miejsc, później liczbę zwiększono do 60. Do zakładu kierowano chłopców w wieku 4-18 lat, w większości pochodzących ze środowisk wiejskich. Pierwsi przyjmowani pensjonariusze byli bardzo zaniedbani – niedożywieni, nie znali podstawowych zasad higieny, nie umieli spać w łóżku. Kierownik placówki postanowił zadbać o wysoki poziom pedagogiczny zakładu, zatrudniono wyszkolony personel – siostry Felicjanki z Przemyśla oraz część osób świeckich. W arkuszach indywidualnej obserwacji notowano wszystkie dane dotyczące rozwoju dziecka, jego reakcje na podjęte metody pedagogiczne oraz wyniki pracy i zdobyte umiejętności. Po ukończeniu 18-ego roku życia wychowankowie opuszczali zakład i przenoszono ich do zakładów dla  psychicznie chorych dorosłych.

W 1961 roku, utworzono grupę V, tzw. ,,młodzieżową”- dla wychowanków od 18-25 roku życia, którzy byli przyuczani do pracy w tutejszym gospodarstwie o powierzchni 31 ha. Gospodarstwo zaopatrywało placówkę w takie artykuły jak: mięso, warzywa, nabiał, owoce. W roku 1961 znajdowało się 100 sztuk trzody chlewnej, 16 sztuk bydła, para koni. Dysponowano także ciągnikiem. Ferma drobiowa liczyła 1800 sztuk kur. W skład gospodarstwa wchodził także 10 ha sad, cieplarnia, inspekty, stawy rybne i ule. W gospodarstwie pomagali najstarsi i najbardziej sprawni wychowankowie z grupy V. Pod nadzorem instruktorów pomagali przy zwierzętach oraz brali udział w pracach sezonowych takich jak: sianokosy, żniwa, wykopki. Niektórzy z pensjonariuszy zajmowali  stanowiska takie jak opiekun fermy czy furman.

W roku 1964 zakład zmienił nazwę na Państwowy Dom Specjalny dla Dzieci. W tym samym roku powstały pierwsze przyzakładowe warsztaty: krawiecki, stolarski i dziewiarski. Uczono tam tkania oraz posługiwania się narzędziami stolarskimi. Chłopcy wykonywali przedmioty, które później miały zastosowanie  w placówce i w gospodarstwie pomocniczym.

Jesienią w 1964 roku w zakładzie przebywało 84 wychowanków.

         Od początku w zakładzie przywiązywano dużą wagę do utrzymywania czystości oraz estetycznego wystroju wnętrz. Każda sala do zabaw posiadała inny kolor ścian, na których były namalowane sceny z bajek, kreskówek i książek dla dzieci. Miało to także na celu przyciągnąć uwagę wychowanków, pomagać rozróżniać barwy, wzbogacać wyobraźnię oraz dawać poczucie estetyki. Całość dopełniały kwiaty doniczkowe oraz z dumą eksponowane prace plastyczne wychowanków.

W roku 1968 kierownik, Jan Skliński, odszedł na emeryturę. Jego miejsce na krótko objął pas Sylwester Szczepanowski. Potem, tymczasowo, kierownikiem placówki został inż. Śląski.

W roku 1970 powstała w zakładzie Szkoła Życia. Uczęszczali do niej zdolniejsi wychowankowie z różnych grup. W dwóch klasach zajęcia prowadzili dwaj świeccy nauczyciele.

1 października 1971 roku nowym kierownikiem  placówki został pan Tadeusz Szewczyk. W roku tym zmieniono także nazwę placówki na Państwowy Dom Pomocy Społecznej dla Dzieci w Zgórsku.

Stopniowo zaczęto przeprowadzać remonty budynków mieszkalnych i gospodarskich. W pierwszej kolejności do zakładu doprowadzono wodę bieżącą, którą do tej pory dowożono beczkowozami z osiedla Nowiny. Naprawiono dachy, uzupełniono oświetlenie, pogłębiono stawy, założono hodowlę ryb, oczyszczono park. Zmianie uległ także profil gospodarstwa. Zlikwidowano zwierzęta, a w zamian za to założono hodowlę owiec. W gospodarstwie, tak jak i poprzednio, zatrudnieni byli starsi, sprawni fizycznie wychowankowie, pod stałym nadzorem i opieką instruktorów. Za swoją pracę otrzymywali pieniądze, które częściowo przeznaczali na drobne wydatki, a resztę wpłacali na  swoje książeczki oszczędnościowe.

W zakładzie rozwijano działalność warsztatów przyzakładowych. Założono orkiestrę, składającą się z wychowanków grających na instrumentach muzycznych. Zatrudniono także specjalistę od gimnastyki rehabilitacyjnej. Raz w miesiącu organizowano wycieczki krajoznawcze. Prowadzono szkolenia i instruktaże dla personelu medycznego i pedagogicznego.

     W roku 1974 z pracy w zakładzie zrezygnowały Siostry Felicjanki. Na ich miejsce zatrudniono pracowników świeckich. W tym samym roku rozpoczęto budowę nowego budynku mieszkalnego dla pensjonariuszy.

      W 1976 roku powstał duży pawilonowy budynek, przeznaczony na 100 miejsc, który wyposażono w meble i nowoczesny sprzęt. Każda grupa zamieszkała w osobnym pawilonie, który składał się z sypialni, sali do zabawy oraz części gospodarczej. Osobny pawilon zajęła szkoła oraz warsztaty. Dzieci szybko zaakceptowały  nowe warunki. 1 kwietnia 1982 roku kierownictwo zakładu przejęła pani Helena Kwiecień.

Do placówki wciąż przybywało wychowanków. Z tego względu zdecydowano się  na reorganizację grup. Chłopcy byli podzieleni ze względu na wiek i upośledzenie. Najstarszych pensjonariuszy przeprowadzono do osobnego budynku, tzw. ,,dworku”.

         Wychowankowie ci zajmowali się głównie pracą w gospodarstwie. W tym czasie unowocześniono gospodarstwo przez budowę nowych budynków i remont starych, zakupiono nowy sprzęt i maszyny rolnicze. Do każdego pawilonu mieszkalnego zakupiono nowy sprzęt audio-wizualny. Pani  Helena Kwiecień swój urząd pełniła do 30.11.1990 roku.

Zmiana ustroju w kraju zapoczątkowała szereg zmian  społeczno – politycznych. Dotyczyły one także  zagadnień związanych z pomocą społeczną.. Ujednolicono akty prawne i w 1990 r. przyjęto pierwszą, od czasów zakończenia II wojny światowej,  ustawę o pomocy społecznej. Obowiązywała ona przez 14 lat i zapoczątkowała dynamiczny rozwój placówek pomocy społecznej w kraju. Nie zawierała ona jednak kompleksowych regulacji dotyczących pomocy społecznej. W skutek tego, w 2004 r. weszła w życie znowelizowana i udoskonalona ustawa o pomocy społecznej, która obowiązuje do dnia dzisiejszego. ^[1]

W grudniu  1990 r. nowym  dyrektorem DPS w Zgórsku został  pan inż. Zbigniew Szybalski. W tym czasie placówka zmieniła nazwę na Dom Pomocy Społecznej dla Dzieci  i Młodzieży Niepełnosprawnej Intelektualnie. Dzięki staraniom obecnego dyrektora przeprowadzono w zakładzie szereg remontów. Poszczególne pomieszczenia przystosowano do standardów i wymogów dotyczących domów pomocy społecznej.

      1 września 1991 roku  utworzono przy DPS w Zgórsku filię Specjalnego Ośrodka Szkolno – Wychowawczego, mającego swoją siedzibę w  Kielcach przy ulicy Kryształowej 6. W tym samym roku, w trosce o życie duchowe i religijne  mieszkańców, zaangażowano na etacie księdza z parafii w Nowinach. Zatrudniono także fizjoterapeutę, który zadbał o  prawidłowy rozwój fizyczny podopiecznych.

W styczniu 1995 roku nastąpiło oficjalne otwarcie Warsztatów Terapii Zajęciowej przy Domu Pomocy Społecznej w Zgórsku. Większość uczestników zajęć, to osoby dowożone z Kielc, Piekoszowa, Chęcin oraz Sitkówki- Nowiny. Pozostali uczestnicy to mieszkańcy DPS.

W roku 2001 zlikwidowano całkowicie gospodarstwo pomocnicze. Ogród warzywny oraz szklarnia  przeszły pod opiekę WTZ działających przy DPS W Zgórsku.

W roku 2006 zakład osiągnął wymagane standardy dotyczące domów pomocy i uzyskał  bezterminowe  zezwolenie na swą działalność. 27 stycznia 2006 roku dokonano uroczystego otwarcia Filii DPS  w Zgórsku – DPS w Rudzie Strawczyńskiej. W skład grupy początkowo wchodziło 25 podopiecznych przeniesionych  z DPS  w  Zgórsku oraz jeden pensjonariusz przybyły z domu rodzinnego. Z czasem liczba ta wzrosła  do 34 osób. Budynek Filii był nowoczesny i spełniał wszelkie wymogi  dotyczące  domów pomocy społecznej, określone w stosownych ustawach.

W latach 2013-2015 Dom Pomocy Społecznej w Zgórsku realizował projekt: „Boisko wielofunkcyjne o sztucznej nawierzchni wraz ze ścieżką zdrowia i terenowymi urządzeniami do kinezyterapii z dostosowaniem wewnętrznych ciągów komunikacyjnych na terenie Domu Pomocy Społecznej w Zgórsku, podnoszące jakość świadczonych usług oraz poziom życia i funkcjonowania w DPS” współfinansowany ze środków Szwajcarsko- Polskiego Programu Współpracy.

W ramach inwestycji powstały: boisko wielofunkcyjne o sztucznej nawierzchni, bieżnia, skocznia do skoku w dal, ścieżka zdrowia z terenowymi urządzeniami do kinezyterapii place zajęć ruchowych i umysłowych,  zadaszona scena z widownią na wolnym powietrzu, krąg ogniskowy oraz  dostosowano wewnętrzne ciągi komunikacyjne do obowiązujących przepisów w tym zakresie.

Wiosną 2016 roku rozpoczęto budowę nowego budynku mieszkalnego dla 34 osób, w pełni przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych. W ostatnim kwartale 2017 r.  zamknięto Filię w Rudzie Strawczyńskiej i mieszkańcy powrócili do placówki macierzystej, do nowo wybudowanego pawilonu.

W latach 2017- 2018  przeprowadzono generalny remont starego, zabytkowego budynku mieszkalnego grupy V tzw. „Dworku”, doprowadzając do pełnego standardu. W 2021 roku wyremontowano i powiększono dyżurkę pielęgniarek. W latach 2023- 2024 wyremontowano budynek, w którym były mieszkania pracownicze i dostosowano go na potrzeby WTZ.

Dom Pomocy Społecznej w Zgórsku jest domem pomocy stałego pobytu przeznaczonym dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie oraz osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie. DPS posiada 130 miejsc. DPS po kompleksowym remoncie spełnia warunki bytowe określone Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej w dnia 23.08.2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej. Usługi opiekuńcze i wspomagające świadczone są w zakresie i formach wynikających z indywidualnych potrzeb osób w nim przebywających. Prowadzone są zajęcia rehabilitacji społecznej przez wykwalifikowane w tym zakresie osoby: zajęcia terapeutyczne, ruchowe, usprawniające, zajęcia mające na celu usamodzielnienie w zakresie samoobsługi oraz nabywania umiejętności społecznych. Organizowane są liczne imprezy kulturalno- oświatowe i sportowe m.in. Wojewódzka Olimpiada Lekkoatletyczna Osób Niepełnosprawnych, Wojewódzki Turniej Bocce Osób Niepełnosprawnych oraz Letnie Spotkania Integracyjne Osób Niepełnosprawnych. Mieszkańcy biorą również udział w imprezach poza placówką. Duży nacisk jest kładziony na kontakt z rodzinami mieszkańców.