Orzecznictwo zaocznie
Informacja MGOPS w Daleszycach
MGOPS w Daleszycach
Punkty NFZ-u zamknięte
Szkoleniowe pokazy kulinarne
Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach i Referat Rolnictwa w Morawicy od dwudziestu lat organizują w naszej gminie szkoleniowe pokazy kulinarne.
Kierownik Powiatowego Centrum Dworactwa Rolniczego, Krystyna Banaś mówi – Tradycja pokazów w Morawicy ma długą historię dzięki przychylności i zrozumieniu potrzeb przez burmistrza Mariana Burasa.
W dniu 9 marca 2020 roku uwagę przyciągał pachnący, barwny stół z potrawami- to było istne dzieło sztuki, przygotowane przez Lillę Dukałę, Teresę Kaczor, Koła Gospodyń z Brudzowa, Brzezin, Lisowa, Łabędziowa, Nidy, Piasecznej Górki, Zaborza, Stowarzyszenie Kreatywni Bilczanie, Stowarzyszenie Drochowianie, Uniwersytet Trzeciego Wieku. Na stole obfitości pojawiło się aż dziesięć potraw autorstwa Klubu Seniora „Zawsze Młodzi”.
Mistrzynie sztuki kulinarnej i cukierniczej prezentowały dania tradycyjne, jarskie i nowatorskie. Wśród potraw znalazły się różne rodzaje chleba, kotlecików, pierogów, krokietów, naleśników, zup, ryb, grzybów, sałatek, dżemów, soczków, deserów oraz dania zawierające egzotyczne składniki jak tacosy z awokado.
W czasie prezentacji przedstawicielki poszczególnych organizacji przedstawiały przepisy tych przysmaków. Burmistrz Marian Buras podziękował paniom za kulinarne dzieła i wręczył im nagrody. Podczas biesiady Krystyna Banaś poruszyła problem marnowania żywności, wyrzucania jej, nazwała to zjawisko grzechem ekologicznym. Zachęcała do rozsądnych zakupów, podała sposoby zagospodarowania niektórych artykułów i przechowywania ich. W sytuacji, gdy Europa niszczy około jednej trzeciej pokarmów, mieszkańcy Afryki cierpią głód. Uczestnicy spotkania mogli wypełnić ankietę i podzielić się osobistymi przykładami, jak spożytkować jedzenie.
W edukacyjnej części spotkania Alicja Śmiech – doradca działu Rozwoju Obszarów Wiejskich w multimedialnej prezentacji przekazała walory smakowe, odżywcze i lecznicze rzadziej spożywanych warzyw, np. skorzonera, topinambur, salsefia, kard, karczoch, brukiew.
Profesjonalistka od konsumpcji ofiarowała zebranym broszurę swojego autorstwa zatytułowaną: „Kompostowanie – moda a może konieczność”, wydaną przez Świętokrzyski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach.
Marianna Parlicka- Słowik
fot. Andrzej Radomski
Wiosna- czas pożarów łąk i lasów
Dlaczego wczesna wiosna musi się kojarzyć z dymem i płonącymi łąkami?
Okres od marca do kwietnia jest czasem największej palności lasów, łąk i nieużytków. Wieloletnie statystyki prowadzone przez Lasy Państwowe mówią o tym, że w kwietniu wybucha ponad 50 % wszystkich pożarów lasu. Zwykle, właśnie w tym okresie, są one niestety skutkiem wypalania sąsiednich nieużytków i łąk. Zatrważają również statystyki mówiące o tym, że aż 97 % pożarów lasów powstaje na skutek działalności człowieka, a szczególnie podpaleń (dziś to 46% pożarów, gdy jeszcze 20- 30 lat temu ok. 15 % !).
Wciąż niestety, pomimo licznych kampanii społecznych, szeroko zakrojonych programów prewencyjnych i zaangażowania licznych środowisk, pokutuje przekonanie, że wypalanie traw jest najlepszym sposobem przygotowania do nowego sezonu wegetacyjnego. Ba, niektórzy wciąż upierają się, że spopielona roślinność nawozi i wzbogaca glebę. Powtórzmy więc- pożar łąki nie użyźni gleby, wręcz odwrotnie- wyjałowi ją! Cenne gatunki traw, które zostaną wypalone po prostu zginą, zastąpią je chwasty, które mają znacznie większą łatwość regeneracji. Gleba się zakwasi, co zwykle obniża jej produktywność.
Straty w środowisku naturalnym
Pożar nieużytków i lasów to zwykle katastrofa ekologiczna i śmierć wszystkich organizmów, żyjących w tym środowisku. Czy może być jednak inaczej skoro temperatura płonącego poszycia leśnego dochodzi do 600 st. C? Leśnicy dzielą pożary na kategorie: pożarów powierzchniowych- gdy płonie runo leśne, młode drzewka i krzewy, pożarów podpowierzchniowych- gdy płoną zasoby torfu i pożarów całkowitych gdy płoną wszystkie warstwy lasu, łącznie z koronami drzew. W przypadku zdarzeń z ostatniej kategorii unicestwieniu ulegają wszystkie rośliny i ogromna większość zwierzęcych mieszkańców lasu. Przy pożarach torfu, prawdziwe szkody ujawniają się po dłuższy czasie, bowiem drzewa z opalonym systemem korzeniowym konają czasem przez kilka miesięcy. Ponadto takie pożary najtrudniej ugasić. Znane są przypadki pożarów torfowisk na Syberii trwające latami z braku możliwości ich ugaszenia. Stosunkowo najszybciej przyroda regeneruje po pożarach powierzchniowych, w którym zwykle płoną rośliny zielne, młode drzewka i krzewy, a dorosłe drzewa zwykle przeżywają, jednak uszkodzone i mocno chorujące. Warto tu wspomnieć również o ogromnym zanieczyszczeniu powietrza, dość powiedzieć, że aby zakumulować dwutlenek węgla powstały ze spalenia 1 ha lasu, potrzeba pracy aż 20 ha zdrowego lasu!.
Ile kosztuje nasza nieroztropność?
Lasy Państwowe w ostatnich latach wydają 80- 100 mln złotych rocznie na ochronę przeciwpożarową naszych leśnych zasobów, a to tylko dane dotyczące kosztów po stronie wspomnianej instytucji. Wchodzą w to zarówno koszty bezpośrednich akcji gaśniczych, jak i utrzymywania w gotowości całego systemu wykrywania i zwalczania pożarów. Pomimo tak znacznych środków finansowych w naszych lasach wybucha od 7- 9 tys. pożarów rocznie, które niszczą średniorocznie 3- 4 tys. ha lasu. Ile spłonęłoby gdyby nie zabezpieczenia? Strach pomyśleć…
Co grozi za wypalanie łąk, ściernisk i nieużytków oraz podpalenie lasu?
Wypalanie traw jest prawem zabronione. Wszyscy łamiący to prawo mogą się spodziewać surowych restrykcji finansowych- kwota mandatu może sięga nawet 5 tys.zł. W przypadku zagrożenia mienia lub życia sprawca może również zostać pozbawiony wolności od roku do 10 lat.
10 lat może się również spodziewać wykryty lub złapany na gorącym uczynku podpalacz lasu.
Leśnicy już dyżurują
Leśnicy z Nadleśnictwa Daleszyce już przystępują do dyżurów przeciwpożarowych, rozpoczynają się również codzienne obserwacje daleszyckich lasów z wieży p. poż. na Górze Kamień w pobliżu rezerwatu Białe Ługi. Tereny leśne naszej gminy są również widoczne z podobnych wież na kieleckim Telegrafie oraz tych usytuowanych w sąsiednich nadleśnictwach: Łagów i Chmielnik. Od połowy marca funkcjonuje już Punkt Alarmowo- Dyspozycyjny w biurze nadleśnictwa. Do ewentualnych akcji gaśniczych gotowe są samoloty gaśnicze typu Dromader, które oczekują m. in. na lotnisku w Masłowie.
Apelujemy jednak o rozsądne zachowanie się w lesie i najbliższym jego sąsiedztwie. Pamiętajmy, że przy niskim poziomie wilgotności ściółki, jaki utrzymuje się zwykle wiosną, wystarczy iskra by powstał pożar, w którym unicestwieniu ulegają wszystkie organizmy żywe. Podczas pobytu w lesie i jego sąsiedztwie ( do 100 m od skraju lasu) zakazane jest używanie otwartego ognia. Skutki nieostrożności mogą mieć katastrofalny wpływ na środowisko i zagrozić życiu ludzi.Chrońmy las przed niebezpieczeństwem pożaru i informujmy odpowiednie służby w razie jego wykrycia lub bezpośredniego zagrożenia!
Zauważyłeś pożar alarmuj, dzwoniąc na poniższe numery telefonów alarmowych:
998- Straż Pożarna
112- Numer alarmowy
785- 994- 621Punkt Alarmowo- Dyspozycyjny Nadleśnictwa Daleszyce
Nadleśnictwo Daleszyce
Muzeum Okręgowe w Sandomierzu udostępnia zbiory w sieci
Infolinia wsparcia psychologicznego
Trwają budowy i przebudowy dróg gminnych. Jest na to ponad 6 milionów rządowego dofinansowania!
Trwają prace przy przebudowie dróg gminnych na terenie Miasta i Gminy Morawica. Obecnie roboty prowadzone są na dziewięciu z trzynastu zaplanowanych do realizacji odcinków. Do końca bieżącego roku przebudowanych i wybudowanych ma być w sumie 9 kilometrów i 370 metrów dróg gminnych. Władze gminy na wszystkie te inwestycje pozyskały 6 milionów 255 tysięcy złotych rządowego dofinansowania w ramach Funduszu Dróg Samorządowych.
Gmina Morawica pozyskała aż 6 milionów 255 tysięcy złotych z programu Funduszu Dróg Samorządowych na przebudowę i budowę dróg w różnych miejscowościach. Zgodnie z założeniami, na przełomie 2019 i 2020 roku ma powstać w sumie aż czternaście odcinków dróg o łącznej długości 9 kilometrów i 370 metrów. Pierwsza z tych dróg została zakończona pod koniec ubiegłego roku, a była to ulica Ceramiczna w Chałupkach. Droga została zmodernizowana tam na długości 670 metrów, począwszy od Ośrodka Tradycji Garncarstwa w Chałupkach aż do drogi wojewódzkiej. Po jednej stronie długości nowej jezdni powstał również chodnik wraz ze zjazdami do posesji. Inwestycja kosztowała 992 tysiące złotych, z czego 496 tysięcy pokryło rządowe dofinansowanie.
Gmina jeszcze przed końcem ubiegłego roku rozstrzygnęła przetargi i wyłoniła wykonawców kolejnych odcinków dróg, jakie mają być zrealizowane jeszcze w tym roku w ramach wsparcia pozyskanego z Funduszu Dróg Samorządowych. Wraz z poprawą pogody na większość zaplanowanych do budowy i przebudowy dróg weszli wykonawcy, którzy prowadzą intensywne prace.
I tak, w trakcie realizacji jest już ulica Wiosenna w Bilczy, gdzie dywanik asfaltowy zostanie położony na długości 898 metrów. Wykonawca rozpoczął od wykonania koryta pod jezdnię i układania krawężnika. Prace realizowane są krótkimi odcinkami roboczymi, tak aby mimo trwającej budowy była możliwość dojazdu do posesji. Trwa także budowa ulicy Diamentowej w Morawicy. Tu nowy asfalt będzie miał długość 273 metrów, planowane jest także wykonanie chodników i przebudowa dwóch skrzyżowań. Pierwsze prace dotyczyły jednak budowy kanalizacji deszczowej. Konieczna jest także przebudowa odcinka sieci gazowej, który przebiegał pod planowaną jezdnią i będzie wykonany w nowym miejscu chociaż w granicach pasa drogowego.
Mocno zaawansowane są prace przy przebudowie ulicy Stara Wieś w Radomicach na odcinku 858 metrów. Wykonawca na niemal całym odcinku ułożył już warstwę stabilizacji i podbudowę z kruszywa wapiennego. Konieczne było także oczyszczenie rowu melioracyjnego przebiegającego wzdłuż drogi, ponieważ teren, na którym trwa budowa jest miejscami bardzo podmokły.
Prace budowlane rozpoczęte zostały również na drodze do terenów przemysłowych w Dębskiej Woli. Trasa ta będzie liczyć łącznie 1360 metrów i w większości przebiegać po nowym śladzie. Docelowo połączy drogę wojewódzką z gminnymi terenami inwestycyjnymi położonymi wzdłuż linii kolejowej w Dębskiej Woli. Wykonawca rozpoczął prace właśnie od strony torów kolejowych od usunięcia wierzchniej warstwy gleby oraz wykorytowania pasa gruntu pod przyszłą jezdnię i pobocza.
Prace też rozpoczęły się już na budowie ulicy Ściegiennego i ulicy Wspólnej w Brzezinach, gdzie nowy odcinek asfaltowy będzie miał łącznie 468 metrów. Wykonawca w pierwszej kolejności będzie przebudowywał ul. Wspólną. Nim jednak rozpoczął roboty drogowe, to najpierw Zakład Gospodarki Komunalnej w Morawicy wykonał tu brakujący odcinek sieci kanalizacyjnej, który zaprojektowany został pod przyszłą jezdnią. Po wejściu na budowę ul. Wspólnej wykonawca wykonał już roboty związane z podbudową. Natomiast roboty na ul. Ściegiennego toczyć się będą w całości w pasie linii kolejowej nr 73. W związku z tym w pierwszej kolejności Gmina musiała zawrzeć z PKP PLK oraz PKP Oddział Gospodarowania Nieruchomościami stosowne umowy, które uprawniają do prowadzenia robót drogowych na terenie zarządzanym przez PKP i bezpośrednio na skrzyżowaniu drogi z linią kolejową. Dodatkowo pracownicy firmy wykonawczej musieli odbyć odpowiednie szkolenie dotyczące organizacji pracy i zapewnienia bezpieczeństwa w czasie pracy na funkcjonującej linii kolejowej.
Intensywnie drogowcy pracują także przy kolejnych pięciu odcinkach dróg, na które gmina Morawica pozyskała najwyższe z możliwych dofinansowań w wysokości aż 80 procent. Pełną parą idą prace przy budowie ulicy Alabastrowej, Ametystowej i Szafirowej w Bilczy na odcinku 531 metrów. Wykonawca ułożył już krawężniki i chodniki. Wykonywane były także prace w branży elektrycznej związane z oświetleniem ulicznym. Rozpoczęły się prace przy przebudowie drogi w terenach przemysłowych w Woli Morawickiej, gdzie docelowo będzie 862 metry asfaltu. Wykonawca dokonał rozbiórki starej jezdni wykonanej z płyt drogowych betonowych a na pozostałym odcinku dokonał odhumusowania. W trakcie przebudowy jest także 126 metrowy odcinek ulicy Zalipie w Brudzowie. Wykonawca przygotował podbudowę do ułożenia pierwszej warstwy wyrównawczej asfaltu. Bardzo zaawansowane prace są także przy przebudowie ulicy Skalistej w Obicach na odcinku 400 metrów. Wykonawca ułożył podbudowę z kruszywa wapiennego oraz położył warstwę wyrównawczą z betonu asfaltowego.
Jeszcze w tym roku całkowitą metamorfozę przejdą także jeszcze cztery kolejne odcinki dróg. Wśród nich przewidziano przebudowę ulicy Zakładowej w Woli Morawickiej na odcinku 366 metrów. Przebudowana będzie też ulica Zastawie w Obicach na odcinku 543 metrów, a także droga gminna Nida Lurowizna na odcinku 1605 metrów. Koszt wszystkich tych wymienionych inwestycji w połowie pokryje rządowe dofinansowanie. Natomiast aż 80 procent rządowego dofinansowania pokryje przebudowę ulicy Szkolnej i Skalnej w Bilczy, gdzie łącznie położony zostanie asfalt na odcinku 410 metrów. Na wszystkich tych czterech odcinkach prace mają ruszyć niebawem.
Wszystkie czternaście odcinków dróg będzie w sumie kosztować 10 milionów 576 tysięcy złotych, z czego 6 milionów 225 tysięcy pokryje rządowe dofinansowanie w ramach Funduszu Dróg Samorządowych. – To bardzo duże dofinansowanie i wielkie wsparcie finansowe dla naszej gminy. Po zakończeniu realizacji zaplanowanych do przebudowy i budowy dróg mieszkańcy pojadą nowymi odcinkami na długości ponad 9 kilometrów – mówi burmistrz Miasta i Gminy Morawica, Marian Buras.
Agnieszka Olech
fot. Andrzej Radomski

