W Muzeum Zamkowym w Sandomierzu rusza realizacja olbrzymiego projektu o nazwie “Zamek otwarty”. Będzie to kompleksowa modernizacja zespołu budynków wystawienniczych i magazynowych Muzeum, połączona z pracami mającymi na celu zabezpieczenie i zwiększenie dostępności do posiadanych zbiorów muzealnych, a także przygotowanie nowoczesnej oferty edukacyjnej dla odwiedzających i szkolenia dla pracowników instytucji. Projekt otrzymał dofinansowanie z Unii Europejskiej w ramach Programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) w wysokości ponad 49 mln zł. O założeniach przedsięwzięcia mówił podczas konferencji prasowej w muzeum wicemarszałek Grzegorz Socha.
Jednym z głównych założeń realizowanego przedsięwzięcia jest przeprowadzenie prac konserwatorskich w Zamku Królewskim – głównej siedzibie Muzeum.
– Działanie w muzeum sandomierskim obejmuje szeroko zakrojone prace remontowo-konserwatorskie – powiedział wicemarszałek Grzegorz Socha. – Mają one na celu udostępnienie Zamku osobom z niepełnosprawnościami, wykonanie kompleksowego remontu i adaptacji instytucji do prowadzenia działalności kulturalnej, w tym dostosowanie do obowiązujących norm, przepisów przeciwpożarowych, dostosowanie obiektu do potrzeb osób niepełnosprawnych, a także częściową rozbudowę budynku przy ul. 15 Sierpnia czyli tzw. “starej piekarni”. Obiekt będzie docelowo pełnił funkcje muzealne, edukacyjno-kulturalne i magazynowe. Budynki zostaną dostosowane do obowiązujących przepisów, w tym przeciwpożarowych i dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.
Zakupione zostaną urządzenia i oprogramowanie umożliwiające pełną transformację cyfrową Muzeum, w tym przygotowanie sześciu nowych wystaw stałych, prowadzenie działań edukacyjnych oraz prezentację zbiorów online. W ramach projektu zaplanowano konserwację 805 muzealiów oraz digitalizację kolejnych 1083 obiektów. Zbiory te zostaną udostępnione publiczności zarówno w formie fizycznej, jak i cyfrowej – m.in. poprzez nowo powstałą Platformę Edukacyjną.
Odwiedzający Zamek będą mieli okazję oglądać nowe ekspozycje: Gabinet numizmatyczny, Zamek sandomierski – historia, Ziemia sandomierska – archeologiczny raj, Galeria Sztuki polskiej, Galeria sreber, Krzemień pasiasty – klejnot Sandomierza. Inwestycja ma również na celu zwiększenie powierzchni wystawienniczych na Zamku Królewskim oraz nową, atrakcyjną wizualnie i merytorycznie aranżację czterech wystaw stałych: Archeologia ziemi sandomierskiej, Galeria sreber, Gabinet Numizmatyczny oraz Historia Zamku.
Projekt obejmuje także organizację 53 szkoleń dla pracowników muzeum, działania edukacyjne z zakresu ekologii oraz współpracę z partnerami krajowymi i zagranicznymi – w formie warsztatów, konsultacji i wymiany doświadczeń w zarządzaniu dziedzictwem kulturowym.
Na bazie zmodernizowanej infrastruktury powstanie nowy, atrakcyjny program wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Oferta będzie dostosowana do zróżnicowanych potrzeb odbiorców – od przedszkolaków po seniorów. Ważnym elementem jest także szersze włączenie osób ze szczególnymi potrzebami, w tym z niepełnosprawnościami.
Przewidywany koszt realizacji przedsięwzięcia to 78 860 262,45 zł, wkład środków finansowych z Funduszy Europejskich to 49 218 453,36 zł. Kwota dofinansowania z budżetu województwa to 20.478.487,13 zł, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazało na realizację projektu 6.656.465,96 zł. Projekt będzie realizowany w okresie od lipca 2025 r. do końca grudnia 2029 r.
W konferencji w Zamku Królewskim w Sandomierzu uczestniczyli : wicemarszałek Grzegorz Socha, Marta Cienkowska – podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz dr hab. Mikołaj Getka-Kenig, prof. PAN – dyrektor Muzeum Zamkowego w Sandomierzu i Kinga Kędziora – kierownik projektu, Główny Inwentaryzator Muzeum Zamkowego w Sandomierzu.
