„Poszli Nasi w bój bez broni” – XI Rajd Szlakiem Powstańców 1863 – – w 150 rocznicę odzyskania praw miejskich. Patronat Honorowy nad rajdem objął: starosta kielecki – Mirosław Gębski.
Blisko 150 uczestników wzięło udział w XI edycji Rajdu Szlakiem Powstańców 1863, który zorganizowano 14 lutego, wokół Nowej Słupi. Organizatorami Rajdu byli: Szkoła Podstawowa im. Bohaterów Powstania Styczniowego w Nowej Słupi, Stowarzyszenie Ziemia Świętokrzyska oraz Lokalna Organizacja Turystyczna Partnerstwo Ziemi Świętego Krzyża. W wydarzeniu tym uczestniczył członek Zarządu Powiatu w Kiecach – Stefan Bąk oraz radna powiatu kielekciego Agata Sałata.
W rajdzie wzięli udział uczniowie III Liceum Ogólnokształcącego imienia C.K. Norwida w Kielcach, IV Liceum Ogólnokształcącego w Kielcach, Zespołu Szkół w Rudkach, Zespołu Szkół nr 28 w Kielcach, Szkoły Podstawowej im Bohaterów Powstania Styczniowego w Nowej Słupi, Szkoły Podstawowej im. Św. Eugeniusza De Mazenoda w Jeziorku oraz Członkowie Uniwersytetu III Wieku „Ponad czasem”.
Uczestnicy brali udział w trzech trasach rajdu, dwóch pieszych i jednej autokarowej. Pierwsza wiodła od Przełęczy Huckiej, Szklanej Huty poprzez Święty Krzyż do Nowej Słupi, druga – przez Łazy – ścieżką edukacyjną na Święty Krzyż do Nowej Słupi, obydwie po 6 -7 kilometrów. Trzecia objazdowa z Nowej Słupi przez Jeziorko, Bodzentyn, Ciekoty, Świętą Katarzynę i z powrotem do Nowej Słupi.
Podsumowanie XI Rajdu otworzył Dyrektor Zespołu Szkół w Nowej Słupi Rafał Karcz, witając przybyłych gości i zapraszając na wysłuchanie montażu słowno – muzycznego w wykonaniu młodzieży z Zespołu Szkół w Nowej Słupi przygotowanej przez Panie Justynę Gąsior, Grażynę Czechowską, Justynę Cieślik oraz Pana Jacka Górę. Podsumowaniu rajdu towarzyszyły tradycyjnie konkursy: plastyczny oraz wiedzy o Powstaniu Styczniowym.
Tegoroczny Rajd odbył się pod hasłem „W 150 rocznicę odzyskania praw miejskich” – bowiem to właśnie w tym roku miejscowość odzyskała odebrane ukazem carskim w 1869 roku prawa miejskie. Specjalnym gościem podczas podsumowania Rajdu był Pan profesor Mirosław Gajewski, mieszkaniec Nowej Słupi. Podczas wystąpienia przybliżył wszystkim uczestnikom i zaproszonym gościom sylwetkę jednego z najbardziej znanych partyzantów ziemi świętokrzyskiej mjr. Stefana Rychtera ps. „Tumry”, swojego wuja, urodzonego w Nowej Słupi. „Tumry” zginą 6 lutego 1942 roku w Mińsku Białoruskim. Miejsce jego pochówku jest nieznane. Jego symboliczny grób znajduje się na placu przykościelnym w Nowej Słupi.
Podczas podsumowania Rajdu wręczono symboliczne podziękowania osobom i instytucjom wspierającym a następnie wszystkim uczestnikom. Wręczone zostały nagrody w przeprowadzanych konkursach.
– Cieszymy się, że młodzież aktywnie chce uczestniczyć w kultywowaniu pamięci o Bohaterach z 1863 roku. Choć powstanie upadło, zryw narodowo – niepodległościowy pobudził ducha walki o wolność i niepodległość Naszej Ojczyzny. Dzięki podjęciu, często heroicznej walki z zaborcą pamięć o Powstańcach była żywa przez kolejne dekady. To na opowieściach o czynach powstańców styczniowych wychowywane były kolejne pokolenia Polaków, ostatecznie doprowadzając do odzyskania niepodległości w 1918 roku. Organizując Rajd pragniemy przypominać młodym ludziom o naszej bogatej historii i popularyzować wiedzę dotyczącą Powstania z 1863 roku oraz podkreślać jego znaczenie dla regionu i całego kraju – powiedział Piotr Sepioło – prezes Lokalnej Organizacji Turystycznej Partnerstwo Ziemi Świętego Krzyża – współorganizator Rajdu – podsumowując tegoroczne wydarzenie.
Z powodzenia rajdu cieszył się Jacek Skrzypczak ze Stowarzyszenia Ziemia Świętokrzyska, który od wielu lat współpracuje z nauczycielami z Nowej Słupi. – Przypominamy młodzieży wspaniałe karty naszej historii – mówił. – Luty to nie jest pora sprzyjająca dla imprez pieszych, ale chcemy pokazać, jak wyglądał trud powstańców 1863 roku. Nie zawsze była piękna, ładna pogoda. Z dokumentów wiemy, że wtedy była sroga zima.
Członek Zarządu Stefan Bąk pogratulował organizatorom inicjatywy, deklarując wsparcie Starostwa Powiatu Kieleckiego w kolejnych edycjach Rajdu Szlakiem Powstania Styczniowego.
Warto wiedzieć, że Nowa Słupia związana jest bezpośrednio z pierwszymi dniami powstania styczniowego. Po porażce w Wąchocku to Nowa Słupia była miejscem stacjonowania oddziałów Mariana Langiewicza. W dniach 4-10 lutego 1863 rekrutowano i szkolono w Nowej Słupi przybywających powstańców. W dniu 11 lutego obozujących na zboczach Świętego Krzyża insurgentów Langiewicza zaatakowały dwukrotnie liczniejsze oddziały rosyjskie pod dowództwem Czengerego. Pomimo przewagi wojska carskie zostały odparte. W bitwie zginęło 17 powstańców, pochowanych następnie na cmentarzu parafialnym. Walki toczone w dniu 11 lutego 1863 roku przeszły do historii jako Bitwa Pod Świętym Krzyżem (Skałką). Termin Rajdu Szlakiem Powstańców Styczniowych 1863 – organizowany jest właśnie w okresie zimowym upamiętniającym to ważne w historii Nowej Słupi i Świętego Krzyża wydarzenie.
Klasztor Świętokrzyski oraz otaczające go błonia już dwa lata przed wybuchem Powstania Styczniowego były ważnym miejscem manifestacji i spotkań patriotyczno – religijnych, które ostatecznie przyczyniły się do wybuchu największego ze zrywów narodowo – wyzwoleńczych. Powstanie w Nowej Słupi upamiętnił wieloletni proboszcz, ksiądz Walenty Ślusarczyk, który przy kościele w 1973 r. wybudował pomnik poświęcony poległym w „Bitwie Pod Skałką” powstańcom.
