Kilkuset rowerzystów wzięło udział w sobotnim VI Rajdzie Szlakiem Brygady Świętokrzyskiej NSZ, który czterema szlakami dotarło do Lasocina – miejsca sformowania jednostki 80. lat temu. Rowerzyści wyruszyli z Jędrzejowa, Końskich, Włoszczowy i Zagnańska, a każda z grup pokonała około 50 kilometrów.
U celu, przed pomnikiem dowódców i żołnierzy jednostki, znicz zapalił mjr. Bogdan Eubich, ostatni żyjący żołnierz Brygady Świętokrzyskiej. Oficer podziękował zebranym i organizatorom za to, że pamiętają o jednostce i w ten sposób szerzą prawdę o jej żołnierzach.
Grupa reprezentująca Powiat Kielecki wyjechała z Zagnańska po godzinie 9:00. Uczestnicy zapalili na trasie wędrówki znicze, w miejscach pamięci związanych z II wojną światową. Odwiedzili Samsonów i Wzgórza Kołomańskie. Na metę rajdu, w Lasocinie, rowerzyści wjechali z biało-czerwonymi flagami i racami w rękach.
Wspólny wieniec od uczestników rajdu złożyli przed pomnikiem: wicemarszałek województwa Marek Bogusławski, Starosta Kielecki Tomasz Pleban, Mirosław Gębski, członek Zarządu Powiatu w Kielcach, Sławomir Stelamszczyk – radny Rady Powiatu w Kielcach, starostowie: jędrzejowski – Paweł Faryna, konecki – Grzegorz Piec i włoszczowski – Dariusz Czechowski. Towarzyszyli im: burmistrz Łopuszna Andrzej Cieślicki, wójt Zagnańska Wojciech Ślefarski, Jarosław Staciwa – wicestarosta konecki, Łukasz Karpiński – wicestarosta włoszczowski, Zbigniew Sadorski – Sekretarz Powiatu Koneckiego, Agnieszka Górska – Skarbnik Powiatu Włoszczowskiego, dyr. PUP w Końskich Jacek Werens i dyrektor PCKR we Włoszczowie Teresa Chudy.
Po odśpiewaniu Hymnu Narodowego, uczestnicy spotkania wzięli udział w konkursie historycznym, z nagrodami ufundowanymi przez Instytut Pamięci Narodowej, Delegatura w Kielcach. Było też wspólne ognisko, przy którym śpiewano pieśni patriotyczne i żołnierskie.
Brygada Świętokrzyska NSZ była jedną z największych formacji partyzanckich działających na ziemiach polskich. Jej żołnierze walczyli równocześnie z okupantem niemieckim i z podziemiem komunistycznym, odrzucającym legalne polskie władze na wychodźstwie i stanowiącym awangardę nowej, sowieckiej okupacji. Dzięki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności i umiejętnej dyplomacji dowódców całej jednostce udało się przedostać na Zachód, unikając rozbicia i ze strony Wehrmachtu czy Waffen SS, i Armii Czerwonej. Była także jedynym oddziałem polskiego podziemia niepodległościowego, który nawiązał kontakt taktyczny z wojskami zachodnich aliantów, wszedł w ich skład i współdziałał taktycznie w walce z Niemcami w ostatnich dniach II wojny światowej.
Jednostka powstała 11 sierpnia 1944 r. w majątku Lasocin.
Brygada Świętokrzyska była jedynym polskim oddziałem partyzanckim w czasie II wojny światowej, który jako jednostka partyzancka oswobodził więźniów obozu koncentracyjnego poza granicami Polski. Był to obóz kobiecy w Holiszowie, podobóz KL Flossenburg, w którym osadzono ponad 1000 więźniarek różnej narodowości. Atak polskiej jednostki na ten obiekt uratował od śmierci żydówki węgierskie, które niemiecka załoga obozu miała spalić żywcem. Następnie oddziały Brygady nawiązały kontakt taktyczny z jednostkami 3. Armii Amerykańskiej gen. George’a Pattona. W okolicznościowym rozkazie do swoich podkomendnych płk Antoni Szacki „Bohun Dąbrowski” (dowódca jednostki) napisał: „Dziś sztandary nasze powiewają obok zwycięskich barw amerykańskich, obok proporców wyzwolonego narodu czeskiego. Opatrzność pozwoliła nam raz jeszcze wziąć udział w walce przeciwko odwiecznemu wrogowi i dorzucić swą cząstkę do wspólnego wysiłku zjednoczonych narodów. W tej tak pamiętnej dla nas chwili dziękuję Wam za zaufanie, którym mnie obdarzyliście. Ta Wasza ufność umożliwiła mnie w znacznej mierze realizację tych zadań, które sobie postawiliśmy”.
(źródło ipn.gov.pl)
