W Kielcach trwają obrady Konwentu Marszałków Województw RP, któremu do końca czerwca br. przewodniczy województwo świętokrzyskie. Wśród tematów dyskusji i prelekcji z udziałem ekspertów znalazł się unijny program LIFE – instrument finansowy Unii Europejskiej poświęcony wyłącznie współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu.
Program LIFE – program działań na rzecz środowiska i klimatu w okresie finansowania 2021-2027 został ustanowiony Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w dniu 29 kwietnia 2021 r. Wdrażanie programu zostało podzielone na dwa okresy rozliczeniowe, w ramach których będą przyjmowane tzw. Wieloletnie Programy Prac, w ramach których KE definiuje ramy wdrażania LIFE w danym okresie.
Dla polskich samorządów niezwykle istotne jest to, że na najbliższe lata Europa ma do wykorzystania blisko 5,5 mld euro na zadania związane z ochroną przyrody i różnorodności biologicznej, prowadzenie inicjatyw wspierających gospodarkę o obiegu zamkniętym, działania mające na celu łagodzenie zmian klimatu i przystosowywanie się do nich oraz na przejście na tzw. czystą energię, czyli odnawialne źródła energii i efektywność energetyczną.
Polskie samorządy mają szansę otrzymać na zgłoszone projekty z zakresu ochrony środowiska i klimatu unijne wsparcie w wysokości od 60 do aż 95 procent wartości kosztów kwalifikowanych. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach Inkubatora Wniosków LIFE udostępnia także środki w wysokości nawet do 80 tys. zł na przygotowanie i złożenie wniosków do Programu LIFE.
– Warto przygotować ciekawe, zintegrowane projekty i ubiegać się o środki na ich realizację – mówił Andrzej Muter, kierownik Wydziału LIFE w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. – To szansa dla samorządów województw, bo uruchamiane są olbrzymie kwoty na projekty, na które brakowało zarówno środków, jak i wszechstronnego wsparcia w przygotowaniu dokumentacji i poprowadzeniu projektu – dodał.
Podczas obrad ich uczestnicy mieli okazję poznać zintegrowane projekty z zakresu ekologii i ochrony klimatu, które opracowane zostały przez samorządy województw: małopolskiego i śląskiego, a które dotyczą uchwalonych i wdrażanych “Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii dla województwa małopolskiego”, “Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego” i “Programu ochrony powietrza dla województwa śląskiego”.
– Przygotowanie projektu nie jest łatwe, ale satysfakcja ze zdobytych środków finansowych i jego realizacji oraz spodziewane efekty, które zamierzamy osiągnąć, są ogromne – tłumaczyła Agnieszka Potkańska-Ćwikła dyrektor Departamentu Projektów Regionalnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. – W projekcie, którego wartość przekracza 16 mln euro, bierze udział 89 beneficjentów. W ramach projektu i przyjętej uchwały antysmogowej zostanie utworzona i przeszkolona grupa 80 gminnych przedstawicieli, tzw. ekodoradców, prowadzić będziemy dronową kontrolę miejsc z wysokim zanieczyszczeniem powietrza, kontrole palenisk, chcemy opracować optymalny model tzw. zrównoważonych budynków, zwiększyć na Śląsku powierzchnię terenów zielonych poprzez zazielenianie obszarów pokopalnianych, wprowadzamy także system ekoinformacji dla mieszkańców.
Efekty dwóch realizowanych na terenie województwa świętokrzyskiego programów – „Ochrony cennych siedlisk przyrodniczych na Ponidziu” oraz „Renaturyzacji śródlądowej delty rzeki Nidy” przedstawił Tomasz Hałatkiewicz, dyrektor Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych w Kielcach.
– Zwykle projekty przyrodnicze nie generują nowych miejsc pracy, a nadnidziańskie projekty pozwoliły mieszkańcom znaleźć zatrudnienie, dały też wymierne efekty edukacyjne, bo w warsztatach przyrodniczych wzięło udział kilka tysięcy uczniów, pozwalają określić wymiar turystyczny i kulturalny dzięki realizowanym obecnie na tych terenach festynom, spotkaniom folklorystycznym – podkreślał Tomasz Hałatkiewicz, dyrektor Świętokrzyskich i Nadnidziańskich Parków Krajobrazowych w Kielcach. – A na dodatek udało się odtworzyć to, co utracono w wyniku intensywnej działalności człowieka: uratowano wyjątkowe, rzadkie gatunki zwierząt oraz kompleks lasów lęgowych, najbardziej w Europie zagrożonych zanikiem. A to wszystko na dodatek w ścisłej współpracy z rolnictwem ekologicznym, czyli wypasem zwierząt – dodał dyrektor Hałatkiewicz.
Ważna informacja dla zainteresowanych samorządów – wszystkie zaproszenia do składania wniosków w naborze w 2022 r. programu LIFE mają być opublikowane w dniu 17 maja 2022 r. na portalu Funding & tender opportunities portal.
Więcej informacji o obradach z udziałem przedstawicieli samorządów województw w Kielcach odnaleźć można na stronie internetowej trwającego Konwentu Marszałków Województw RP.
