„Naród, który nie zna swojej przeszłości, umiera i nie buduje przyszłości.”
Tymi słowami Ojca św. Jana Pawła II, 21 września 2019 r. dyrektor Publicznej Szkoły Podstawowej w Szczecnie Monika Janus, rozpoczęła uroczystość odsłonięcia obelisku upamiętniającego powstańców styczniowych.
Inicjatorami tego patriotycznego wydarzenia byli Romuald Sadowski, mieszkaniec wsi Ujny oraz radny Szczecna Czesław Skrybuś. Panowie swoimi działaniami doprowadzili do wybudowania na terenie Publicznej Szkoły w Szczecnie symbolicznego obelisku poświęconego walkom, jakie zostały stoczone w ówczesnym majątku Szczecno podczas Powstania Styczniowego w latach 1863 – 1864.
Spotkanie rozpoczęto uroczystym odsłonięciem pomnika, którego dokonali Burmistrz Dariusz Meresiński, Dyrektor SP w Szczecnie Monika Janus oraz Radny Miejski Czesław Skrybuś. Wygłoszono krótkie przemówienia, uczniowie złożyli kwiaty pod pomnikiem, zaś zaproszona grupa rekonstrukcyjna z Małogoszcza w strojach z epoki „powstania styczniowego”, oddała salwy honorowe ku czci poległych powstańców. Dalszą część obchodów uświetnili uczniowie przygotowanym programem artystycznym pod kierunkiem Danieli Chlewickiej oraz Joanny Buras. Profesor Wiesław Caban w swoim referacie przybliżył udział chłopów w Powstaniu Styczniowym, zaś Konrad Maj opowiedział o walkach powstańczych toczących się na terenie Szczecna, ponadto zaprezentował znaleziska z czasów wojennych: elementy czołgów, hełmy, apteczki, łuski, itp.
Okazuje się, że Szczecno i okoliczne wsie były świadkami wielu historycznych wydarzeń. Powstanie Styczniowe, które wybuchło 22 stycznia 1863 r. również odcisnęło piętno na naszej małej ojczyźnie. Już w lutym 1863 r. w pobliskich Ujnach, które wówczas wchodziły w skład majątku Szczecno, zbierali się powstańcy, aby liczną gromadą dołączyć do oddziału Mariana Langiewicza. Lasy Szczeceńskie, jak wówczas je nazywano, stały się bazą i schronieniem dla oddziałów powstańczych walczących z rosyjskim zaborcą. 21 września 1863 r., czyli dokładnie 156 lat temu, doszło do potyczki pod Ujnami, w której śmierć poniosło 8 Polaków. Dowodził nimi Alfred Bogusz. Pamiątką po tym wydarzeniu jest „Dąb Powstańców”, który rośnie w Murawinie oraz legenda, która mówi o pochowanych pod nim bohaterami. Jesienią i zimą na przełomie lat 1863 i 64 schronienie w nieodległej osadzie zwanej wówczas Hutą Szczeceńską swój obóz założył major Karol Kalita. Tu ćwiczył swoich żołnierzy do walki z wrogiem. Do znaczącej bitwy z Rosjanami doszło 12 grudnia 1863 r. Wówczas to dowodzący powstańcami Kalita, przy użyciu fortelu, pokonał trzykrotnie liczniejszego nieprzyjaciela. Ostatnim, znanym nam z doniesień ówczesnej prasy, akordem Powstania Styczniowego w Szczecnie, była potyczka z dnia 7 marca 1864 r. Miała, wg opisujących ją wówczas dziennikarzy, krwawy przebieg i umiejscowiona była „w Szczecnie, po prawej stronie drogi z Kielc do Stopnicy”. Polskimi powstańcami dowodził wówczas Zaręba, o którym póki co niewiele wiemy…
W wydarzeniu udział wzięli: w imieniu wojewody świętokrzyskiego, Dyrektor Wydziału Prawnego Anna Jaworska – Dąbrowska, Radny Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego Grzegorz Gałuszka, Wicestarosta Kielecki Tomasz Pleban, Radna Rady Powiatu Kieleckiego Anna Kosmala, Burmistrz Miasta i Gminy Daleszyce Dariusz Meresiński, Sekretarz Miasta i Gminy Daleszyce Piotr Ferens, radni Rady Miejskiej w Daleszycach na czele z Przewodniczącym Rady Rafałem Siwonia, Radny Czesław Skrybuś, Prezes Stowarzyszenia „Na Rzecz Rozwoju Szczecna” Anna Dziedzic, prof. Wiesław Caban, Dyrektor Miejsko – Gminnej Biblioteki Publicznej w Daleszycach Alicja Prendota, ks. proboszcz Paweł Stolarczyk, Sołtys Anna Kroma, Przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich Iwona Dziedzic, w imieniu zarządu OSP – druh Hubert Pietrowski oraz Małogoski Oddział Powstańczy 1863 Klub Historyczny DK Małogoszcz. Obecni byli także nauczyciele i pracownicy Publicznej Szkoły Podstawowej w Szczecnie, uczniowie, rodzice oraz mieszkańcy Szczecna.
Magdalena Jopkiewicz
