Co roku w październiku uczniowie Szkoły Podstawowej w Obicach oddają hołd tym, którzy zostali zamordowani przez hitlerowców w lipcu 1941 roku w lesie w pobliżu Włoszczowic. Młodzież porządkuje pomnik oraz nagrobną płytę, zapala znicze. Uczniowie pamiętają i doskonale znają historię tego miejsca.
Tym, którym nie do końca znana jest prawda historyczna włoszczowickiego miejsca pamięci narodowej przypominam podstawowe fakty.
W dniu 21 stycznia 1941 roku hitlerowcy przeprowadzili masowe aresztowania w Radomiu i okolicy. Część z aresztowanych (26 kobiet), została przewieziona do więzienia w Kielcach, a następnie w Pińczowie. 28 lipca 1941 roku, 13 kobiet zostało rozstrzelanych w lesie w pobliżu wsi Włoszczowice.
Dziś w tym miejscu jest nagrobna płyta. Po wojnie ciała zamordowanych kobiet zostały ekshumowane z miejsca egzekucji i przeniesione do wspólnej mogiły na tzw. Zawięzieniu w Pińczowie. Pomnik poświęcony ofiarom znajduje się na skrzyżowaniu dróg Kielce – Pińczów do Sobkowa.
Także w pobliskich Piotrkowicach – miejscu tak bliskim sercu wielu mieszkańców Obic – znajdują się, ufundowane przez lokalną społeczność, tablice pamiątkowe poświęcone Bohaterom walk o wolną Polskę.
W dniu Narodowego Święta Niepodległości poznajmy te wyjątkowe miejsca i ich historię.
– Tablica pamięci rozstrzelanych mieszkańców Ziemi Sędziszowskiej upamiętniająca 14 kolejarzy rozstrzelanych przez Niemców na cmentarzu w Piotrkowicach 17 marca 1944 r. Odsłonięcie tablicy, ufundowanej przez władze samorządowe z Sędziszowa i Chmielnika, nastąpiło 18 marca 2010 r. Tablica znajduje się w miejscu egzekucji – na cmentarzu w Piotrkowicach wmurowana w ścianę dawnego kościoła parafialnego.
Na miejscowym cmentarzu znajduje się także grób zaledwie 17-letniego Henryka Poprawskiego – ucznia gimnazjum w Szamotułach, który zginął wraz ze swoimi kolegami zamordowany przez hitlerowskich oprawców.
Historia tego miejsca: W nocy z 10 na 11 marca 1944 r. pod zarzutem konspiracyjnej działalności na kolejach Niemcy aresztowali ponad 30 osób w Sędziszowie. Zatrzymanych przewieziono do Kielc, a następnie rozstrzelano w Piotrkowicach i Chmielniku.
– Dąb katyński i pamiątkowa tablica
Dąb poświęcony pamięci zamordowanego w Charkowie Stanisława Pałygi (urodzonego w pobliskim Grabowcu). Dąb posadzili członkowie rodziny kapitana Stanisława Pałygi i burmistrz Chmielnika Jarosław Zatorski w maju 2010 roku. Przy drzewku znajduje się kamień z tablicą pamiątkową z następującą inskrypcją: „Dąb pamięci zasadzony dla uhonorowania pamięci zamordowanego w Charkowie kpt. Stanisława Pałygi w 70 rocznicę zbrodni katyńskiej – Społeczność Placówek Oświatowych w Piotrkowicach oraz Samorząd Chmielnika – 18 maja 2010 r.”
– Tablica „Chwała Partyzantom Armii Krajowej” znajdująca się przy parkingu Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej
Tablica została odsłonięta we wrześniu 2017r. Poświęcona jest żołnierzom Armii Krajowej oddziału „Spaleni” z placówki „Dwór” w Sędziszowie, którzy w maju 1944 roku przeprowadzili udaną akcję opanowania niemieckiej stacji łączności Luftwaffe na wzgórzu Tarnoskała Piotrkowice. Rozbrojenie posterunku odbyło się bez jednego wystrzału i trwało zaledwie kilkanaście minut. Oddział pod dowództwem podporucznika Stefana Rajskiego „Zrywa” zdobył 1 ręczny karabin maszynowy z 1600 sztukami amunicji, 2 pistolety maszynowe MP z około 100 sztukami amunicji, 4 karabiny przeciwpancerne, 4 sztuki broni krótkiej, 31 granatów, 7 hełmów, koce, mundury, bieliznę, płachty namiotowe, pasy, buty i wiele innego sprzętu. Zdobycz załadowano na wóz i bez strat wycofano się do Korytnicy.
– Tablica w budynku Szkoły Podstawowej w Piotrkowicach, poświęcona nauczycielom – ofiarom faszyzmu hitlerowskiego lat 1939-1945. Uhonorowani zostali:
– Barłóg Stanisław – kierownik SP w Piotrkowicach, działacz ruchu ludowego, organizator ruchu oporu, zamordowany w 1940r.;
– Skrobisz Bolesław – nauczyciel szkoły we Włoszczowicach, zamordowany w 1940r.;
– Żarnowiecki Władysław – nauczyciel szkoły w Lisowie, zamordowany w 1945r.
Tablica była umieszczona w starym budynku szkoły podstawowej na wzgórzu Tarnoskała. Obecnie przeniesiona do nowego budynku szkoły.
Nie udało mi się zdobyć fotografii tej tablicy. Jednak ze zdjęcia odnalezionego w Internecie odczytałam ważne słowa, które mogą służyć za podsumowanie tego artykułu: „Polegli za Ojczyznę – dla nas pozostaną żywi”.
Gdy ktoś będzie odwiedzać groby swoich bliskich na cmentarzu w Piotrkowicach, może warto zatrzymać się przez chwilę przy tych miejscach – zapalić znicz i chwilą zadumy uczcić pamięć tych, dla których los był tak okrutny i którzy zapłacili tak ogromną cenę za wolność naszej Ojczyzny. Pamiętajmy…
M. Piwowarska
