LEADER to oddolna inicjatywa Komisji Europejskiej, wprowadzona w 1991 r. Jej istotą jest włączenie lokalnych społeczności w diagnozowanie problemów własnego obszaru i wypracowywanie sposobów ich rozwiązania. Inicjatywa LEADER została wdrożona do PROW 2014–2020.
Dla kogo?
W Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) 2014–2020 beneficjentem działania LEADER (w zależności od zakresu operacji), mogła być:
- osoba fizyczna;
- osoba prawna: gmina, powiat, kółka rolnicze, organizacje pozarządowe, kościoły, związki wyznaniowe i inne;
- jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawy przyznają zdolność prawną;
- Lokalna Grupa Działania (LGD) – wyłącznie na operacje własne oraz projekty grantowe.
Jakie są korzyści?
LEADER jako oddolne podejście odpowiadające na potrzeby lokalnych społeczności realizuje m.in. takie korzyści, jak rozwój lokalny oraz włączenie społeczne.
Co zostało zrobione?
Inicjatywa LEADER w Polsce, w ramach PROW 2014–2020, to m.in.:
- 291 Lokalnych Grup Działania (LGD);
- ponad 23 tys. podpisanych umów na realizację projektów objętych Lokalną Strategią Rozwoju (LSR);
- realizacja licznych projektów służących rozwojowi rynków zbytu produktów i usług lokalnych;
- powstanie wielu inkubatorów przetwórstwa lokalnego;
- kilkanaście tysięcy nowych etatów;
- kilka tysięcy nowych przedsiębiorstw;
- rozwój działalności kilku tysięcy przedsiębiorstw;
- utworzenie tysięcy nowych obiektów infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej.
Projekty, w ramach podpisanych umów, będą realizowane do 2024 r.
Finansowanie
Na realizację inicjatywy LEADER przeznaczonych jest:
- do 300 tys. zł na operacje, m.in. z zakresu rozwoju działalności gospodarczej;
- do 500 tys. zł na utworzenie inkubatora przetwórstwa lokalnego;
- do 100 tys. zł na operacje z zakresu rozpoczęcia działalności gospodarczej;
- do 50 tys. zł na operację własną LGD.
Całkowita wartość operacji realizowanych poza projektem grantowym wynosiła co najmniej 50 tys. zł.
Całkowita wartość grantu wynosiła nie mniej niż 5 tys. zł i nie więcej niż 50 tys. zł.
Maksymalne wsparcie w formie grantów nie mogło przekroczyć 100 tys. na grantobiorcę.
Cele realizowanych operacji
Wsparcie udzielane było na operacje mające na celu:
- wzmocnienie kapitału społecznego;
- zakładanie działalności gospodarczej i rozwój przedsiębiorczości;
- dywersyfikację źródeł dochodu;
- podnoszenie kompetencji osób z obszaru LSR, w szczególności rolników i osób długotrwale pozostających bez pracy;
- podnoszenie wiedzy społeczności lokalnej w zakresie ochrony środowiska, zmian klimatycznych, a także innowacji;
- rozwój produktów lokalnych;
- rozwój rynków zbytu;
- zachowanie dziedzictwa lokalnego;
- rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej lub kulturalnej;
- budowa lub przebudowa publicznych dróg gminnych lub powiatowych.
