Sytuacja finansowa w placówkach służby zdrowia, programy naprawcze, rozbudowa szpitali – takie między innymi tematy zdominowały obrady Komisji Zdrowia, Rodziny i Spraw Społecznych przed sesją Rady Powiatu.
W obradach uczestniczył członek Zarządu Powiatu w Kielcach Stefan Bąk, skarbnik powiatu Anna Moskwa, dyrektor Świętokrzyskiego Centrum Matki i Noworodka w Kielcach Rafał Szpak, dyrektor Szpitala Powiatowego w Chmielniku Grzegorz Piwko, główna księgowa Powiatowego Centrum Usług Medycznych w Kielcach Beata Czuprynka, dyrektor Wydziału Zdrowia i Polityki Społecznej w Starostwie Powiatowym w Kielcach Dominika Kąsek, dyrektor PCPR w Kielcach Anna Bielna, dyrektor Wydziału Edukacji, Kultury i Sportu Izabela Dziewięcka, dyrektor Wydziału Strategii i Rozwoju Wojciech Kołodziejczyk. Obrady komisji poprowadziła przewodnicząca radna Irena Gmyr.
Szpitale z programem naprawczym
Dyrektorzy powiatowych szpitali i kieleckiego Powiatowego Centrum Usług Medycznych przedstawiali programy naprawcze na lata 2023-2025, aktualną sytuację finansową placówek służby zdrowia oraz plany inwestycyjne na przyszły rok.
Jako pierwsza głos zabrała główna księgowa Powiatowego Centrum Usług Medycznych w Kielcach Beata Czuprynka. – Staramy się od wielu lat, mamy dobrą kadrę. Świadczymy usługi medyczne na wysokim poziomie, mamy dużo pacjentów, którzy korzystają z nowoczesnego sprzętu, jak tomograf – powiedziała Beata Czuprynka.
Rachunek zysków i strat PCUM za 2022 r. zamyka się stratą netto w wysokości ponad 226 tys. zł., co zobowiązuje jednostkę do sporządzenia programu naprawczego. Koszty amortyzacji w 2022 r. wyniosły blisko 759 tys. zł.
Warto podkreślić, że Centrum prowadzi działalność leczniczą w zakresach: podstawowa opieka zdrowotna (POZ), ambulatoryjna specjalistyczna opieka zdrowotna (AOS) w ramach 14 poradni, rehabilitacja lecznicza, medycyna pracy, diagnostyka obrazowa. Jednostka zapewnia na miejscu diagnostykę medyczną w następującym zakresie: badań laboratoryjnych (biochemia, immunologia, hematologia), badań tomografii komputerowej, radiologicznych, USG, densytometrii.
Sytuacja ekonomiczno – finansowa jednostki: Plan finansowy na rok 2022 zakładał osiągnięcie przez jednostkę przychodów w wysokości 9 mln 276 tys. zł., kosztów w kwocie 9 mln 475 tys. zł. i wynikającą z tego stratę w wysokości 199 tys. zł. Zgodnie z rocznym sprawozdaniem finansowym złożonym przez jednostkę, przychody za rok 2022 wyniosły 10 mln 570 tys. zł., koszty 10 mln 797 tys. zł., skutkiem czego jednostka osiągnęła ujemny wynik finansowy netto w wysokości 226 tys. zł.
Na koniec roku 2022 r. jednostka posiadała zobowiązania wymagalne w kwocie 2 648,00 zł. Na koniec 30.06.2023 r. w PCUM zatrudnionych było 74 osób (66,30 etatów).
Plan finansowy na 2023 r. i wykonanie za I półrocze 2023 r. plan roczny 11 mln 380 tys. zł. Wykonanie za I półrocze nieco ponad 6 mln zł.
W programie naprawczym lecznicy możemy przeczytać o planowanych działaniach, mających na celu poprawę sytuacji finansowej. Największą grupę kosztów stanowią koszty osobowe, ze względu na strukturę wiekową kadry medycznej (lekarze, pielęgniarki) istnieją przeszkody w ograniczeniu zatrudnienia w tych grupach. Większość zatrudnionych lekarzy jest w wieku emerytalnym lub przedemerytalnym. W latach 2023-2025 prawa emerytalne nabywa 9 osób. Z częścią tych osób, ze względu na ich doświadczenie, planowane jest ponowne kontynuowanie zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy, a z niektórymi zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej. Centrum planuje również monitorować koszty usług obcych zarówno medycznych jak i niemedycznych oraz systematycznie analizować zapotrzebowanie na świadczenie tych usług. Planuje systematycznie wprowadzać działania służące oszczędzaniu energii i zużycia materiałów. Centrum zamierza utrzymać i poprawić warunków udzielania świadczeń na rzecz NFZ zarówno pod względem infrastruktury jak i kadry medycznej.
Świętokrzyskie Centrum Matki i Noworodka – Szpital Specjalistyczny w Kielcach
Jak zaznaczył dyrektor lecznicy Rafał Szpak, zmniejsza się ilość porodów. – Około 20 % w okresie dwóch lat zmniejszy się liczba urodzeń. Wzrost kosztów funkcjonowania zakładu związany ze wzrostem cen mediów, leków, kosztów pracy np. poprzez podniesienie płacy minimalnej, czy wniesionych spraw sądowych personelu medycznego dotyczących konsekwencji wprowadzonej bardzo nieprecyzyjnej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu pracowników zawodów medycznych może spowodować pogorszenie sytuacji finansowej Szpitala.
Aby skutecznie konkurować na rynku usług medycznych w województwie i rozwijać się uzyskując przewagę konkurencyjną w stosunku do dwóch najbliższych terytorialnie szpitali WSZ w Kielcach oraz NZOZ Szpitala Kieleckiego, trzeba bezwzględnie wyposażać szpital w nowoczesny sprzęt medyczny. Ten zakres zadań został już praktycznie zrealizowany. – Najważniejszymi zadaniami inwestycyjnymi dla naszego szpitala są dziś przebudowa i modernizacja Bloku Porodowo-Operacyjnego, którego funkcjonalność i wyposażenie nie spełnia obecnie obowiązujących wymogów technicznych i nie jest dostosowana do obecnych trendów medycznych funkcjonujących w zakresie świadczeń położniczych. Zadanie jest obecnie realizowane, a termin zakończenia zaplanowano na grudzień 2023 roku. To wszystko dzięki dofinansowaniu z RPO WŚ oraz budżetu powiatu – powiedział Rafał Szpak.
Koniecznym jest także wybudowanie nowego budynku szpitalnego dla potrzeb przebywania pacjentów. – Od kilku lat cyklicznie zwiększa się ilość leczonych w naszym szpitalu pacjentów, zwiększa się ilość zabiegów operacyjnych. Obecnie posiadana infrastruktura pomocnicza i baza łóżkowa nie są już w stanie zabezpieczyć takiej ilości pacjentów zapewniając im jednocześnie komfortowe i bezpieczne warunki pobytu – dodał dyrektor.
Największy udział w przychodach Centrum ma lecznictwo szpitalne. Utrzymujące się cały czas dość wysokie obłożenia łóżek wskazują, że należy w dalszym ciągu rozwijać ten sektor przychodów poszerzając bazę, możliwości diagnostyczne i lecznicze Szpitala oraz zakres udzielanych świadczeń wprowadzając nowe procedury lecznicze.
– Po przeprowadzonej analizie aktualnego stanu zatrudnienia zamierzamy zatrudnić lekarzy do odbywania specjalizacji tylko w zakresie neonatologii w trybie rezydentury lub z etatu – w miarę posiadanych wolnych miejsc specjalizacyjnych. Planujemy zatrudnienie lekarzy specjalistów w dziedzinie radiologii w związku z utworzeniem pracowni MRI oraz chirurgii onkologicznej w związku z planowanym rozpoczęciem wykonywania zabiegów chirurgicznych w obrębie gruczołu piersiowego. I aby uniknąć w przyszłości decyzji o zwolnieniach w grupie personelu średniego, niższego i administracji, planujemy utrzymanie zatrudnienia na obecnym poziomie, z tendencją do ograniczania oraz nie zatrudniania nowych pracowników na miejsce odchodzących.
Jak zaznaczył dyrektor Rafał Szpak, we wrześniu sytuacja finansowa szpitala poprawiła się. – Od lipca zaczęliśmy mieć wyższe dofinansowanie za punkt i obecnie mamy na poziomie jak pozostałe szpitale. Mając 3 mln 200 tys. zł straty na półrocze, teraz mamy 2,5 mln – powiedział. – Co ważne, już 3 listopada rozpoczynamy pierwsze zabiegi w zakresie chirurgii piersi. Dążymy do tego, aby zakupiony nie dawno rezonans zaczął działać na pełnych obrotach, abyśmy wykonywali do 16 badań dziennie. W związku z tym, że mamy mniej porodów, chcemy wprowadzić nowe rodzaje działalności np. uroginekologię.
Szpital Powiatowy w Chmielniku
Nieco trudniejsza sytuacja jest w lecznicy w Chmielniku. Radni mieli ogrom pytań do dyrektora szpitala Grzegorza Piwki. – Sytuacja w szpitalu zaczęła się nam bilansować, mamy na koniec września wynik dodatni, nieco ponad milion złotych. Niestety wciąż obawiam się oczekiwań płacowych lekarzy, wzrostów kosztów leczenia, szczególnie leków podawanych na wydziale alergologii – mówił dyrektor. – W planach jest rozbudowa szpitala, bez tego się zapadniemy. Szansą dla Szpitala byłoby powiększenie go o 14 łóżek. Rozbudowę zakłada projekt. Niestety brak wolnej przestrzeni do zaadoptowania to bariera, która blokuje możliwości rozwojowe szpitala. Pomimo, że w okolicy jest dużo takiego typu placówek, to zapotrzebowanie na te usługi z roku na rok zwiększa się z powodu starzejącego się społeczeństwa.
Szpital niedawno otrzymał 15 mln promesę z Polskiego Ładu. – Kosztorys jest z roku 2021 i musimy wykonać już nowy kosztorys oraz przeprojektować budynek tak, by dobudować nieprzewidzianej w projekcie pracowni tomograficznej.
Radny Bogdan Gierada dopytywał o zadłużenie szpitala. – Na dzień dzisiejszy nasze zobowiązania to ponad 6 mln zł, wymagalne ponad 900 tys. zł – wyjaśnił dyrektor.
Radny Robert Kaszuba dopytał, czy szpital ma przygotowane procedury, dzięki którym będzie mógł zarabiać. – Mam też inne pytanie, dlaczego powiat nie złożył wniosku na wyższą kwotę dofinansowania, wiedząc, że kosztorys z 2021 roku nie będzie adekwatny cenowo do roku 2023. W jakim kierunku szpital będzie podążał?
– W takiej formie szpital nie będzie utrzymamy – tłumaczył dyrketor. – Możemy się cofnąć o krok wstecz. Wycofać z rozbudowy, iść w kierunku szpitala jednooddziałowego, wewnętrznego z usługami jednodniowymi czy chirurgicznymi z rozbudowaną poradnią ambulatoryjną.
Członek Zarządu Stefan Bąk uważa, że zarząd nie cofnie się przed rozbudową szpitala. – Takie wrażliwe działy, jak oświata czy zdrowie powinno być w rękach społecznych. Powstanie oddział z ponad 20 łóżkami. Na pewno nie zgodzimy się na przekształcenie tego szpitala – mówił.
Dyrektor Wojciech Kołodziejczyk mówił, że powiat złożył wniosek na kwotę 17 mln 600 tys. zł. – Otrzymaliśmy 15 mln zł, reszta to środki własne powiatu.
– W 2022 roku dzięki wsparciu z budżetu Powiatu Kieleckiego mogliśmy zakupić nowy laparoskop z osprzętem za kwotę 456 tys. zł – dotacja w kwocie 450 tys. zł. W roku 2023 otrzymaliśmy dotację w kwocie 190 000 zł na zakup myjki endoskopowej oraz chłodziarek medycznych – zadanie w trakcie realizacji – wyliczał dyrektor.
Na koniec miesiąca sierpnia 2023 roku w Szpitalu zatrudnionych było 143 osoby (139,10 etatów).
Plan finansowy na rok 2022 zakładał osiągnięcie przez jednostkę przychodów w wysokości 26 mln 468 tys. zł, kosztów w kwocie 27 mln 347 tys. zł i wynikającą z tego tytułu stratę – 878 tys. zł. Zgodnie z rocznym sprawozdaniem finansowym przychody za rok 2022 wyniosły 32 mln 312 tys. zł, koszty 33 mln zł skutkiem czego jednostka osiągnęła ujemny wynik finansowy w kwocie 702 tys. zł.
Wraz z rozbudową szpitala, konieczne jest stworzenie pracowni tomografii. – Jesteśmy jedynym szpitalem bez tomografu. Zasadnym byłoby poszerzenie działalności szpitala i utworzenie pracowni Tomografii Komputerowej, ponieważ część badań dodatkowych np. tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny, są wykonywane w innych jednostkach w ramach zawartych umów. Jest to możliwość pozyskania dodatkowych środków dla Szpitala w ramach: ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, pracowni tomografii komputerowej oraz w zakresie świadczeń diagnostycznych kosztochłonnych. Utworzenie tej pracowni pozostaje w ścisłej korelacji z rozbudową obiektu szpitala.
Jak zaznaczył dyrektor, problemy w szpitalu są podobne do innych lecznic. – Brak obiektywnej i rzeczywistej wyceny procedur medycznych. Wysokie koszty osobowe wynikające nie tylko z ustawowego wzrostu wynagrodzeń, ale również ze struktury wiekowej kadry pracującej w szpitalu czy konkurencja w zakresie pozyskiwania kadry medycznej skutkująca wygórowanymi żądaniami płacowymi lekarzy w stosunku do środków zabezpieczonych na ten cel oraz wzrost kosztów utrzymania majątku w wyniku: wzrostu cen energii cieplnej, awarii sprzętu medycznego i instalacji technicznych, niezbędnych remontów infrastruktury.
Istotnym czynnikiem wzrostu kosztów był zagwarantowany wzrost wynagrodzeń m.in. dla pielęgniarek i lekarzy. Możliwość utraty wykwalifikowanego personelu w znaczny sposób przyczyniły się do problemów finansowych jednostki. Oczekiwania finansowe personelu medycznego są coraz wyższe.
– Swój wynik finansowy poprawiła lecznica w Chmielniku. Zaczęliśmy nadrabiać straty, zakładamy że sytuacja polepszy się – mówił Stefan Bąk. – Naszym najważniejszym zadaniem jest troska o pacjenta.
Anna Bielna, dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie podczas komisji przedstawiła zmiany w uchwale Rady Powiatu z dnia 29 grudnia 2022 r., w sprawie zwiększenia wysokości środków finansowych na utrzymanie dziecka w placówkach opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego prowadzonych przez powiat kielecki.
– Dyrektorzy placówek opiekuńczo – wychowawczych typu rodzinnego w Dyminach i Podkonarzu zwrócili się z prośbą do Zarządu Powiatu o zwiększenie kwot ryczałtu na utrzymanie dziecka oraz dziecka niepełnosprawnego argumentując, że dotychczasowe kwoty ryczałtu są niewystarczające – mówiła dyrektor Bielna. – Pieniądze przeznaczane są na odzież, bieliznę i inne przedmioty osobistego użytku, środki higieny osobistej, podręczniki, pomoce naukowe i przybory szkolne, koszty przejazdu do i z miejsca uzasadnionego pobytu dziecka poza placówką, zajęcia kulturalne, rekreacyjne i sportowe, zabawki odpowiednie do wieku rozwojowego dziecka, miesięczną drobną kwotę do własnego dysponowania przez dziecko, opłatę za pobyt w bursie lub internacie, jeżeli dziecko uczy się poza miejscowością, w której mieści się placówka opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego.
Radni do prośby dyrektor przychylili się jednomyślnie. Zwiększenie kwoty miało by nastąpić od stycznia 2024 roku.
W związku z powyższym zwiększone zostały kwoty na utrzymanie dziecka (1315zł, a było 1150 zł.) oraz dziecka niepełnosprawnego (1544zł, a było 1315 zł) w placówkach opiekuńczo — wychowawczych typu rodzinnego prowadzonych przez powiat kielecki.