6 stycznia katolicy obchodzą Dzień Objawienia Pańskiego, czyli popularne Święto Trzech Króli. Stanowi ono upamiętnienie wydarzenia opisanego w Ewangelii wg. św. Mateusza, gdy do stajenki w Betlejem przybyli trzej mędrcy-magowie ze Wschodu, by oddać hołd nowonarodzonemu Jezusowi Chrystusowi. Złożyli wówczas także wspaniałe dary w postaci złota, kadzidła i mirry. Owych mędrców zwyczajowo nazywamy królami, tradycja podaje także ich imiona – Kacper, Melchior i Baltazar.
Pierwsi chrześcijanie 6 stycznia obchodzili Boże Narodzenie, zwyczaj ten zachował się wśród wyznawców obrządku wschodniego. Pod koniec IV w. do liturgii Kościoła Powszechnego wprowadzono dwie oddzielne uroczystości – obchodzone 25 grudnia Boże Narodzenie oraz Dzień Objawienia Pańskiego przypadające na 6 stycznia, co czyni je jednym z najstarszych świąt chrześcijańskich. Tradycja opowiadająca o podróży Trzech Króli wywarła znaczny wpływ na kulturę chrześcijańską, o czym świadczą liczne tradycje ludowe z nią związane, ale także zabytki kultury materialnej. Wspaniałym przykładem tego jest znajdująca się w kościele parafialny pw. św. Bartłomieja Apostoła w Chęcinach kaplica pw. Trzech Króli.
Powstała ona w 1614 roku z inicjatywy Kacpra Fodygi – włoskiego architekta i rzeźbiarza, pełniącego w naszym królewskim mieście funkcję wójta oraz rajcy miejskiego. Wraz ze swoją żona Zuzanną z Grodzanowskich ufundował kaplicę, będącą zarówno obiektem sakralnym, jak i miejscem ich wiecznego spoczynku – ich grobowiec znajduje się pod posadzką ołtarza. W wykonanie kaplicy osobiście zaangażowany był Kacper Fodyga, a także murator Andrzej Snoch i niderlandzki rzeźbiarz Augustyn van Oyen, posiadający w mieście jeden z bardziej cenionych w kraju warsztatów rzemieślniczych. W 1625 r. poświęcenia kaplicy dokonał arcybiskup gnieźnieński Henryk Firley z Dąbrowicy.
Kaplica jest dwukondygnacyjna, w dolnej części znajdziemy wspomnianą kryptę Fodygów z ciałami fundatorów, złożonymi w trumnach, zaś na elewacji kaplicy można zobaczyć ich symbole – gmerk (znak osobisty, herb mieszczański) Kacpra Fodygi oraz herb jego żony Zuzanny (Prawdzic). Najcenniejszym zabytkiem architektonicznym jest wykonany z marmuru i wapienia, bogato rzeźbiony, ołtarz św. Krzyża z ok. 1625 r. (autorstwa wspomnianego już van Oyena), umiejscowiony przy ścianie wschodniej. U podstawy ołtarza umieszczono płaskorzeźbę przedstawiającą Pokłon Trzech Króli. W środkowej części ołtarza, między korynckimi kolumienkami, umieszczony został alabastrowy krucyfiks, zaś w górnej dwie postaci – jedna przedstawiającego Chrystusa jako ogrodnika (nawiązanie do sceny biblijnej Zmartwychwstania) i św. Anny z małym Jezusem i Janem. Ołtarz zwieńczony został figurą Matki Bożej Brzemiennej wraz z dwiema figurami leżących kobiet. Dodatkowo z lewej strony ołtarza umieszczona została tablica epitafijna fundatorów. Warto również zwrócić uwagę na pochodzącą z XVII w. polichromię od strony zachodniej kaplicy, po raz kolejny przedstawiającą biblijny Pokłon Trzech Króli.
Kacper Fodyga był niezwykłym artystą, który na stałe zapisał się w historii Chęcin, jako jeden z ich najznamienitszych mieszkańców. Kaplica Fodygów w której spoczywa wraz z żoną z pewnością należy do grona najważniejszych zabytków naszego królewskiego miasta.
