W rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL gromadzone są dane dotyczące osób pełnoletnich – osób z obywatelstwem polskim, jak i cudzoziemców.
Rejestr zastrzeżeń numerów PESEL jest prowadzony w systemie teleinformatycznym.
W utworzonym Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL każda osoba fizyczna może dokonać zastrzeżenie lub cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej lub poprzez wniosek składany osobiście w organie dowolnej gminy na terytorium RP. W Urzędzie Gminy i Miasta w Chęcinach, przedmiotowy wniosek można złożyć w godzinach pracy Urzędu, w Ewidencji ludności -pokój numer 1 ( na parterze).
Zastrzeżenie numeru Pesel lub cofnięcie zastrzeżenia online dokonywane będzie po uwierzytelnieniu się na zasadach określonych w ustawie z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne ( t.j.Dz. U. z 2023 r. poz.57) to jest przy użyciu profilu zaufanego, podpisu kwalifikowanego albo podpisu osobistego zawartego w dowodzie osobistym – e-dowód.
Po skorzystaniu z jednego z powyższych sposobów, zastrzeżenie zostanie zarejestrowane lub cofnięte bezpośrednio w rejestrze z chwilą jego zamieszczenia (dzień, godzina, minuta i sekunda).
Organ gminy bezpośrednio po złożeniu wniosku i pozytywnej weryfikacji tożsamości rejestruje zastrzeżenie albo cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL i wydaje wnioskodawcy potwierdzenie zastrzeżenia.
Ponadto zastrzeżenie numeru PESEL będzie dokonywane z urzędu, w przypadku unieważnienia dowodu osobistego:
- na skutek zgłoszenia utraty dowodu osobistego w sposób określony w art. 47 ustawy z dnia 6 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (t.j. Dz. U. z 2022r. poz.671),
- zgłoszenia przez obywatela podejrzenia nieuprawnionego wykorzystania jego danych osobowych w sposób określony w 48a ustawy o dowodach osobistych,
- odnotowania w rejestrze PESEL zgonu osoby.
W odniesieniu do osób nieposiadających zdolności do czynności prawnych lub posiadających ograniczoną zdolność do czynności prawnych wniosek o dokonanie zastrzeżenia numeru PESEL lub cofnięcie zastrzeżenia może złożyć opiekun prawny lub kurator.
Podobnie, w przypadku niemożności złożenia wniosku o zastrzeżenie numeru PESEL spowodowanej chorobą, niepełnosprawnością lub inną niedającą się pokonać przeszkodą, zastrzeżenia numeru PESEL może dokonać pełnomocnik. Pełnomocnik składa pełnomocnictwo szczególne do dokonania tej czynności i potwierdza swoją tożsamość za pomocą dokumentu tożsamości.
Zgodnie z informacją Ministra Cyfryzacji, w związku ustawą z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości (Dz.U. z 2023. poz. 1394) ustawowy obowiązek weryfikacji zastrzeżenia numeru Pesel przy zawieraniu, np. umowy kredytu lub pożyczki wejdzie w dniu 1 czerwca 2024 r. Do tego czasu będzie można zastrzegać lub cofać zastrzeżenie numeru PESEL, ale skutki prawne będą oddziaływały na zdarzenia, które nastąpią od 1 czerwca 2024 r. https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/startuje-i-etap-nowego-rozwiazania-poprawiajacego-bezpieczenstwo-danych-obywateli
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 497).
- Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości (Dz.U. 2023 poz. 1394).
- Wniosek o zastrzeżenie numeru PESEL albo cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL