Marszałek Renata Janik i wicemarszałek Grzegorz Socha podpisali we wtorek, 21 maja, umowy z przedstawicielami Banku Gospodarstwa Krajowego na dofinansowanie projektów w ramach programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Świętokrzyskiego 2021-2027 Priorytet 2. Fundusze Europejskie dla środowiska. Podpisane umowy dotyczą instrumentów pożyczkowych na zwiększenie efektywności energetycznej, rozwój OZE oraz wspieranie transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym. Projekty mają na celu utworzenie Funduszy Powierniczych Województwa Świętokrzyskiego, które za pomocą partnerów finansujących przekażą wsparcie do ostatecznych odbiorców. Łączna wartość projektów dla działań pro-środowiskowych wynosi aż ponad 533 mln zł, z czego wkład UE to około 453 mln zł. W ramach Działań 2.2, 2.4 i 2.8 zapewnione zostanie współfinansowanie krajowe przez BGK w wysokości około 36 mln zł. Dodatkowo w Działaniach 2.2 Efektywność energetyczna oraz 2.4 Zielona energia Województwo Świętokrzyskie zapewni wkład krajowy w wysokości ok. 44 mln zł.
Zgodnie z podpisaną dziś umową z powierzonych środków BGK utworzy fundusz powierniczy, w którym wybierze w przetargu partnerów finansujących. Będą oni udzielać preferencyjnych pożyczek (niektóre z dotacją) świętokrzyskim przedsiębiorcom, podmiotom z sektora mieszkalnictwa wielorodzinnego, podmiotom zarządzającym budynkami publicznymi, jednostkom samorządu terytorialnego odpowiedzialnym za punkty oświetlenia ulicznego. Dzięki umowie BGK rozdysponuje w formie pożyczek ponad pół miliarda złotych na wsparcie rozwoju regionu.
Marszałek Województwa Renata Janik podkreśla, że środki te będą służyły szeroko rozumianemu wsparciu zarówno samorządów, ale również przedsiębiorców i innych podmiotów.
– Jeśli chodzi o wsparcie w działaniu Efektywność energetyczna to pożyczki udzielane będą przede wszystkim na modernizacje i inwestycje ograniczające zużycie energii mające na celu zwiększanie efektywności energetycznej, na co bardzo czekają nie tylko nasze samorządy, ale i przedsiębiorstwa. Działanie Zielona energia dotyczy między innymi budowy lub rozbudowy instalacji do produkcji energii elektrycznej z OZE wraz z przyłączami i możliwością magazynowania energii. Trzecie z działań to Działanie Gospodarowanie odpadami czyli gospodarka obiegu zamkniętego – tutaj wsparcie skierowane jest do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Ważne jest, że tych środków jest bardzo dużo, że przedsiębiorcy mogą korzystać ze wsparcia na zasadzie pożyczki z możliwością częściowego umorzenia. Pożyczki mogą być umarzane do 49 procent i jest to naprawdę bardzo dobra wiadomość dla beneficjentów. Nie mniej ważna jest wysokość pożyczek; w dwóch pierwszych działaniach wynosi ona do 2 milionów złotych, zaś w trzecim aż do do 8 milionów złotych – podkreśla marszałek Renata Janik.
Nabór na partnerów finansujących uruchomiony zostanie w najbliższych miesiącach, a pierwsze pożyczki powinny być udzielane jeszcze w tym roku.
– Mamy głęboką nadzieję, że w związku z realizacją tych działań znacząco zmniejszy się emisja CO2. Jeśli chodzi o przedsiębiorców, przede wszystkim warto byłoby, by korzystali ze środków przeznaczonych na budowę i rozbudowę OZE czyli fotowoltaiki i podobnych działań. Gorąco zachęcamy beneficjentów do korzystania z tego wsparcia – mówi wicemarszałek Grzegorz Socha.
Instrumenty finansowe – najbardziej efektywne narzędzie wspierania polityki rozwoju
W nowej perspektywie finansowej 2021-2027 instrumenty finansowe zostały uznane przez Komisję Europejską za najbardziej efektywne narzędzie wspierania polityki rozwoju. Na terenie województwa świętokrzyskiego potwierdzają to dotychczasowe doświadczenia. Podejmując decyzję o zastosowaniu preferencyjnych pożyczek w ramach Programu Fundusze dla Świętokrzyskiego na lata 2021-2027 Zarząd Województwa kierował się pozytywnymi doświadczeniami związanymi z wdrażaniem wsparcia dla MŚP w latach 2007-2013, a zwłaszcza 2014-2020, gdzie instrumenty finansowe istotnie ograniczyły wpływ pandemii na sytuację finansową ponad 500 firm. Łącznie przez kilkanaście lat wdrażania instrumentów finansowych w województwie świętokrzyskim wsparto około 2700 przedsiębiorstw, na kwotę około 500 mln zł.
Zarząd Województwa Świętokrzyskiego Uchwałą nr 6606/23 podjął decyzję w sprawie trybu i wyboru podmiotu wdrażającego instrumenty finansowe w ramach programu „Fundusze Europejskie dla Świętokrzyskiego 2021-2027” w Województwie Świętokrzyskim. Zgodnie z uchwałą podmiotem wdrażającym Fundusz Powierniczy został Bank Gospodarstwa Krajowego. 1 sierpnia 2023 r. zawarta została pierwsza z umów dotyczących wdrażania instrumentów finansowych. Dotyczyły ona Działania 1.8 Kapitał dla MŚP i opiewała na kwotę około 337 mln zł, z czego wkład UE wyniósł około 287 mln zł. Ponadto, BGK zapewnił ponad 50 mln zł wkładu krajowego.
Kolejnym ważnym etapem wdrażania instrumentów finansowych w ramach Programu jest wybór trzech Projektów w obszarach pro-ekologicznych: poprawy efektywności energetycznej (Działanie 2.2 Efektywność energetyczna – instrumenty finansowe), produkcji energii z OZE (Działanie 2.4 Zielona energia – instrumenty finansowe) oraz gospodarki obiegu zamkniętego (Działanie 2.8 Gospodarowanie odpadami – instrumenty finansowe).
Dla działań pro-środowiskowych przewidziano wsparcie w postaci zarówno pożyczek jaki i pożyczek łączonych z dotacją w ramach jednej operacji. Maksymalna wartość udzielonego wsparcia bezzwrotnego wynosić będzie do 49% wkładu EFRR.
Działanie 2.2 Efektywność energetyczna
Całkowita wartość Projektu wynosi prawie 314,5 mln zł (EFFR 267 315 900 zł + BGK 16 793 117 zł + UMWŚ 30 380 276 zł), zaś maksymalna wartość pożyczki – 2 mln zł. Okres finansowania to 7 lat.
Typy inwestycji:
- Zwiększanie efektywności energetycznej wielorodzinnych budynków mieszkalnych (m.in. budynków komunalnych, wspólnot mieszkaniowych, TBS)
- Zwiększanie efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej, nie związanych z administracją rządową, w kierunku rozwiązań kompleksowych (wraz z podłączeniem do sieci ciepłowniczej/chłodniczej, czy z instalacją urządzeń OZE).
- Poprawa efektywności energetycznej w mikro i małych przedsiębiorstwach, inwestycje ograniczające zużycie energii, odzyskiwanie energii w procesie produkcyjnym, zastosowanie efektywnych energetycznie technologii.
- Budowa/rozbudowa/modernizacja systemów ciepłowniczych i chłodniczych wraz z magazynami ciepła.
- Wymiana/modernizacja oświetlenia ulicznego na energooszczędne.
Ostateczni odbiorcy, którzy otrzymają wsparcie to m.in. mikro i małe przedsiębiorstwa, jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, fundacje i stowarzyszenia, instytucje kultury, wspólnoty mieszkaniowe, TBS, uczelnie, podmioty lecznicze, Kościoły i związki wyznaniowe, podmioty wdrażające instrumenty finansowe i inne podmioty
W ramach instrumentu przewidziano pożyczki, których część zostanie przekształcona w dotację. Maksymalna wartość udzielonego wsparcia bezzwrotnego wynosić będzie do 49% wkładu EFRR. Poziom „umorzenia” uzgodniony zostanie w porozumieniu z Bankiem Gospodarstwa Krajowego i będzie uzależniony np. od: osiągniętego wzrostu efektywności energetycznej oraz kompleksowości projektu w zakresie działań zwiększających efektywność energetyczną z jednoczesnym wykorzystaniem OZE.
Działanie 2.4 Zielona energia
Całkowita wartość Projektu to ponad 193 mln zł (EFFR 164 369 000 zł + BGK 15 266 470 zł + UMWŚ 13 739 823 zł), a maksymalna wartość pożyczki – 2 mln zł. Okres finansowania – 7 lat.
Typy inwestycji:
- Budowa lub rozbudowa instalacji do produkcji energii elektrycznej z OZE wraz z przyłączami i możliwością budowy magazynów energii działających na potrzeby danego źródła OZE w zakresie wytwarzania energii z wiatru, biomasy, wody, promieniowania słonecznego, biogazu, wodoru odnawialnego, biopaliw II i III generacji.
- Budowa lub rozbudowa instalacji do produkcji ciepła z odnawialnych źródeł energii wraz z możliwością budowy magazynów ciepła działających na potrzeby danego źródła OZE w zakresie wytwarzania energii cieplnej z biomasy, promieniowania słonecznego, geotermii, biogazu.
Ostateczni odbiorcy to m.in. mikro i małe przedsiębiorstwa, jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, fundacje i stowarzyszenia, instytucje kultury, wspólnoty mieszkaniowe, TBS, uczelnie, podmioty lecznicze, Kościoły i związki wyznaniowe, podmioty wdrażające instrumenty finansowe oraz inne podmioty.
W ramach instrumentu przewidziano pożyczki, których część zostanie przekształcona w dotację.
Maksymalna wartość udzielonego wsparcia bezzwrotnego wynosić będzie do 49% wkładu EFRR. Poziom „umorzenia” uzgodniony zostanie w porozumieniu z Bankiem Gospodarstwa Krajowego i będzie uzależniony np. od: kompleksowości projektu w zakresie łączenia instalacji do produkcji energii z OZE z magazynami energii i efektywności kosztowej uzyskania 1 MWh energii lub 1 MW mocy zainstalowanej.
Działanie 2.8 Gospodarowanie odpadami
Całkowita wartość Projektu wynosi prawie 25,5 mln zł (EFFR 21 627 500 zł + BGK 3 816 617 zł), zaś maksymalna wartość pożyczki – 8 mln zł. Okres finansowania to 7 lat.
Typy inwestycji:
- wspieranie gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) w przedsiębiorstwach w tym technologii mało i bezodpadowych, zmniejszenie zużycia surowców (w tym wody), ponowne wykorzystanie surowców i recykling w tym upcykling materiałów.
Ostateczni odbiorcy to mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa.
W ramach instrumentu przewidziano pożyczki, których część zostanie przekształcona w dotację. Maksymalna wartość udzielonego wsparcia bezzwrotnego wynosić będzie do 49% wkładu EFRR. Poziom „umorzenia” uzgodniony zostanie w porozumieniu z Bankiem Gospodarstwa Krajowego i będzie uzależniony np. od: zastosowania rozwiązań związanych z adaptacją do zmian klimatu, takich jak m.in. zielone dachy, zielone ściany, zbiorniki zatrzymujące wodę deszczową, rozwiązania na rzecz GOZ, efektywności kosztowej dodatkowych zdolności w zakresie recyklingu odpadów, a także kompleksowości projektu w zakresie minimalizowania masy wytwarzanych odpadów/działań zwiększających poziom recyklingu odpadów z jednoczesnym wykorzystaniem OZE.
