Atrakcje przyrodnicze Gminy Chęciny – Rezerwat Góra Zelejowa
Na północ od Doliny Chęcińskiej wyłania się Pasmo Zelejowskie, jedno z piękniejszych miejsc w rejonie Chęcin. Charakterystyczne wzniesienia Góry Zelejowej, Góry Wsiowej i Góry Żakowej tworzą interesujący przyrodniczo krajobraz, a bliżej przyjrzymy się najwyższemu, mierzącemu 372 m masywowi Góry Zelejowej, gdzie znajduje się rezerwat przyrody nieożywionej.
Na obszarze rezerwatu podziwiać możemy Kamieniołom Szczerba, Kamieniołom Zachodni oraz kilka niewielkich łomów, stanowiących przykłady minionego czasu górnictwa na terenie ziemi chęcińskiej. Stąd pochodzi tak zwana „różanka zelejowska”, najpiękniejszy i słynny w całym kraju rodzaj wapienia wydobywanego na Ziemi Chęcińskiej. Charakteryzowała się strukturą z udziałem jasnego kalcytu i okalającego hematytu o zabarwieniu wiśniowym, co dawało efekt „różyczek”. Elementy architektoniczne wykonane z „różanki zelejowskiej” znajdziemy między innymi w Kaplicy Trzech Króli w Kościele Parafialnym im. Św. Bartłomieja w Chęcinach, w ołtarzu w Kościele na kieleckiej Karczówce czy krakowskim Wawelu.
Rezerwat Góra Zelejowa obejmuje obszar 67 hektarów, a został utworzony w 1954 roku w celu ochrony biegnącej tu na długości blisko 1 kilometra wapiennej grani górskiej z okresu dewonu. Chronione są również występujące tu rzadkie gatunki flory i fauny. Specyficzne ułożenie żył kalcytowych w wapiennych strukturach wzniesień, przyczyniło się wydobycia kamienia, w efekcie którego po eksploatacji powstały charakterystyczne szerokie kamieniołomy.
Wędrując po rezerwacie z jednej strony spotkamy las sosnowy z mchami i porostami, natomiast od strony południowej pojawia się charakterystyczna dla niewymagających powierzchni wapiennych, roślinność kserotermiczna.
Na Górę Zelejową można dotrzeć m.in. spacerując Czerwonym szlakiem im. Sylwesrta Kowalczewskiego, prowadzącym z Dolnego Rynku w Chęcinach przez Pasmo Zelejowskie, Pasmo Bolechowice, Pasmo Zgórskie aż do Pasma Kadzielniańskiego w Kielcach. Od Chęcin do rezerwatu turystę dzieli ok. trzykilometrowa trasa.
Ze szczytu Góry Zelejowej rozpościera się wspaniały widok m.in. na Pasmo Chęcińskie z Górą Zamkową i Zamkiem Królewskim w Chęcinach od strony południowej oraz Pasmo Bolechowickie od strony północnej.
Justyna Wolder-Miśta
Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej w Chęcinach
