V Rajd rowerowy z Kielc na Westerplatte, kolejna odsłona ogólnopolskiej akcji „Pamiętamy o żołnierzach broniących Westerplatte”, czy uroczystości upamiętniające żołnierzy 2 Dywizji Piechoty Legionów, z której wywodzili się kieleccy obrońcy Składnicy – podczas dzisiejszej konferencji w siedzibie Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach przedstawiono wydarzenia w ramach szerszej inicjatywy „Pamiętamy o Westerplatczykach. Marszałek województwa świętokrzyskiego Renata Janik podkreśliła, że to nie tylko przypomnienie historii września 1939 roku, ale przede wszystkim żywa lekcja patriotyzmu i wspólnoty, przekazywana z pokolenia na pokolenie.
Spotkanie stało się zapowiedzią piątej edycji inicjatywy, która od kilku lat łączy pamięć o bohaterskich obrońcach Westerplatte z działaniami edukacyjnymi, kulturalnymi i sportowymi. W kolejnych edycjach wydarzenie zyskało coraz większy rozmach – m.in. poprzez konkursy historyczne, uroczystości patriotyczne czy wyjątkowy Rajd Rowerowy z Kielc na Westerplatte.
W tym roku uczestnicy ponownie wyruszą w symboliczną rowerową trasę z Kielecczyzny do Gdańska, by oddać hołd bohaterom i wziąć udział w obchodach 86. rocznicy wybuchu II wojny światowej. To właśnie Rajd – pokonujący kilkaset kilometrów – stał się jednym z najważniejszych elementów akcji, integrując środowiska młodzieżowe, sportowe i samorządowe. Dodatkowo zaplanowano ogólnopolską akcję „Pamiętamy o żołnierzach broniących Westerplatte”, uroczystości upamiętniające żołnierzy 2. Dywizji Piechoty Legionów oraz działania edukacyjne skierowane do młodych ludzi pod hasłem „Westerplatte – pomnik na polu bitwy”.
Renata Janik zaznaczyła, że pamięć o Westerplatczykach nie może ograniczać się jedynie do historycznych rocznic. – Chciałabym serdecznie zaprosić wszystkich mieszkańców województwa świętokrzyskiego do wspólnego udziału w wydarzeniach organizowanych w ramach tej inicjatywy. W szczególności zachęcam Państwa, aby już jutro, o godzinie 8.30 pod kielecką katedrą, pojawić się i pożegnać uczestników rajdu rowerowego. To piękny moment, kiedy możemy wspólnie życzyć im powodzenia w drodze na Westerplatte i pokazać, że jesteśmy z nimi sercem. Liczę, że będzie nas tam wielu – aby stworzyć im atmosferę wsparcia i życzliwości, a także pokazać, że mieszkańcy naszego regionu naprawdę pamiętają o Westerplatczykach.- podkreśliła marszałek.
W konferencji udział wzięli m.in. ks. bp Marian Florczyk, dzięki któremu powstał w 2021 roku Społeczny Komitet „Pamiętamy o Westerplatczykach”, radny Sejmiku i przewodniczący Komisji Zdrowia, Polityki Społecznej i Spraw Rodziny Kazimierz Mądzik, starosta kielecki Tomasz Pleban, naczelnik delegatury Instytutu Pamięci Narodowej dr Robert Piwko, dyrektor Wojewódzkiego Domu Kultury Magdalena Fogiel-Litwinek, przedstawiciele Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych, 10. Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej, Komendy Wojewódzkiej Policji, Kuratorium Oświaty, OHP oraz uczestnicy rajdu.
Inicjatywa „Pamiętamy o Westerplatczykach”, zapoczątkowana w 2021 roku, stała się już ważnym elementem kalendarza patriotycznych wydarzeń regionu świętokrzyskiego. Jej siła tkwi w tym, że łączy edukację z emocją, a wspólne przeżycia – jak rajd czy odwiedziny grobów Westerplatczyków – stają się fundamentem dla budowania pamięci i dumy z polskiej historii.
W latach 1926-1939 na terenie Westerplatte funkcjonowała Wojkowa Składnica Tranzytowa. W dniu 17 marca 1939 r. wyjechała na placówkę Westerplatte pierwsza zmiana żołnierzy 4 Pułku Piechoty Legionów z Kielc. Zmiana składająca się z dwóch podoficerów i 68 szeregowych pod dowództwem porucznika Leona Pająka skierowana została do Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Pluton wartowniczy Westerplatte to w 1/3 załoga z 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach, która na Westerplatte przybyła w okresie od 17 marca do 15 kwietnia 1939 r. Było to 81 osób z czego 77 ma związek z naszym regionem. We wrześniu 1939 r. załogę na Westerplatte stanowiło 182 żołnierzy w tym 5 oficerów i 1 lekarz.
1 września o godz. 4.45 salwa dział przybyłego do Gdańska z rzekomo pokojową wizytą niemieckiego pancernika „Schleswig-Holstein” rozpoczęła szturm piechoty na polską placówkę na Westerplatte. Przez 7 dni załoga pod dowództwem mjr Henryka Sucharskiego i jego zastępcy kpt Franciszka Dąbrowskiego odpierała liczne ataki od strony nasady półwyspu, bombardowana z powietrza, ostrzeliwana przez niemieckie działa i moździerze. 7 września wobec zdecydowanej przewagi nieprzyjaciela i wyczerpania załogi major Henryk Sucharski podjął decyzję o kapitulacji. W czasie tych walk poległo co najmniej 15-20 polskich żołnierzy, wielu było rannych. Straty niemieckie to około 300 zabitych i 700-1000 rannych. Po kapitulacji polscy żołnierze trafili do niemieckich obozów jenieckich, gdzie przebywali do 1945 r.