W czasie niemieckiej okupacji za ukrywanie Żydów groziła kara śmierci – nie tylko temu kto bezpośrednio pomagał, ale też jego najbliższym. Mimo tak ogromnego zagrożenia wiele milionów Polaków zaangażowało się w pomoc ludności żydowskiej. Wielu Żydów zostało uratowanych przez Polaków, którzy ich schowali, dostarczali im jedzenie, wspierali i dawali im schronienie.
W tym szczególnym dniu chcemy przybliżyć Państwu sylwetkę Stanisława Furmanka, mieszkańca Daleszyc, który nie zawahał się pomóc swojej sąsiadce i jej rodzinie podczas niemieckiej okupacji.
„Rolnik Stanisław Furmanek mieszkał z żoną i pięciorgiem dzieci we wsi Daleszyce. Oprócz gospodarstwa Furmanek miał również sklep mięsny, który znajdował się naprzeciwko piekarni Bajli Szlamy. W 1941 roku Niemcy zniszczyli spichlerze Szlamy i zabrali wszystkie meble oraz sprzęt gospodarstwa domowego. Przerażona Szlama zwróciła się do Furmanka, który zrobił wszystko, by zapewnić wyżywienie i ubrania jej i czterem synom oraz córce. Dzięki pomocy Furmanków rodzina Szlamów mogła zostać w swoim domu aż do 1942 roku, kiedy deportowano miejscowych Żydów. Furmanek ponownie przyszedł im z pomocą, kiedy przewiózł rodzinę Szlamów do znajomego we wsi Raków, jednak jego nazwisko trzymał w tajemnicy nawet przed swoją rodziną. Sołtys wsi doniósł na Furmanka, który za pomoc Żydom został aresztowany, więziony i zamęczony na śmierć. Nie wiadomo, co się stało z rodziną Szlamów, prawdopodobnie również i oni zginęli.”
Jest to fragment opracowania: Księgi Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holokaustu. Za ten czyn 23 marca 1994 r. Instytut Yad Vashem nadał Stanisławowi Furmankowi tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.
To wspaniały przykład obywatelskiej postawy, a także zwykłej ludzkiej dobroci serca. Przykład Stanisława Furmanka skłania nas do przemyśleń, czym jest życie. Nie ważne skąd pochodzimy, jakiego jesteśmy wyznania, czy koloru skóry. Każdy ma prawo do życia. Powinniśmy opiekować się i szanować życie drugiego człowieka na każdym etapie rozwoju.
Szczególnie dziś, należy edukować młodzież, że pomimo wielu różnić, każdy człowiek jest taki sam. Pragnie spokoju, szczęścia, zdrowia dla siebie i swojej rodziny. Dzięki różnorodności, świat jest o wiele ciekawszy. Jednak, to że ktoś jest od nas inny, nie pozwala nam myśleć, że ktoś jest gorszy. Szanujmy się i wspierajmy. Szukajmy pięknych postaw w historii i bierzmy przykład z bohaterów takich jak Stanisław Furmanek.
Zachęcamy również do posłuchania podcastu przygotowanego przez Radio Kielce, którego bohaterem jest Stanisław Furmanek z Daleszyc.
Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką został ustanowiony w 2018 roku przez parlament z inicjatywy Prezydenta Andrzeja Dudy. 24 marca jest datą symboliczną, gdyż tego dnia w 1944 roku dokonano egzekucji na bł. Rodzinie Ulmów.
