Niezbędne prace renowacyjne przejdą mury Zamku Królewskiego w Chęcinach wraz z wieżą zachodnią i basztą wschodnią. Będzie to już kolejny etap prac konserwatorskich, na które gmina Chęciny pozyskała 98 procent dofinansowania z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, aby zabezpieczyć i odnowić strukturę murów historycznej warowni. Właśnie podpisano umowę z wykonawcą inwestycji. Na jej realizację ma trzynaście miesięcy.
Zamek Królewski w Chęcinach, będący jednym z najważniejszych zabytków regionu świętokrzyskiego, wkrótce przejdzie kolejny etap kompleksowej renowacji. Koszt długo wyczekiwanej inwestycji opiewa na kwotę 2,369 miliona złotych. Konieczne prace będą mogły zostać zrealizowane dzięki pozyskanemu przez władze gminy Chęciny dofinansowaniu z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków, które pokryje aż 98 procent kosztów. Wyłonionym w drodze przetargu wykonawcą inwestycji, obejmującej „Zakres robót budowlanych renowacyjno-remontowych i zabezpieczających istniejącą strukturę murów Zamku Królewskiego w Chęcinach”, została firma Renewal Art Sp. z o.o. z Daleszyc. Burmistrz Robert Jaworski właśnie podpisał z wykonawcą umowę na realizację zadania.
Zakres prac renowacyjnych na Zamku Królewskim w Chęcinach, które mają potrwać trzynaście miesięcy od dnia podpisania umowy z wykonawcą, obejmuje usunięcie ubytków w warstwie zabezpieczającej koronę murów, co ma na celu wzmocnienie górnych partii murów i ochronę ich przed działaniem warunków atmosferycznych. Przewidziano także uzupełnianie głębokich ubytków zaprawy w spoinach oraz likwidację wybrzuszeń odcinków murów kamiennych, które z biegiem lat uległy deformacjom. W ramach prac zostanie również przeprowadzona naprawa i konserwacja zniszczonego lica murów ceglanych. Dodatkowo, zaplanowano usunięcie zacieków z węglanu wapnia, glonów i porostów, a także dezynfekcję i impregnację murów w celu zapobiegania dalszemu rozwojowi mikroorganizmów.
Cały kompleks zamkowy poddany zostanie gruntownej, zachowawczej renowacji i konserwacji, z zachowaniem wszystkich pierwotnych murów z historycznymi nawarstwieniami. Zakłada się działania konserwatorskie zapewniające pełne zabezpieczenie zachowanej substancji zabytkowej przed nieuniknionymi naturalnymi procesami niszczącymi przebiegającymi przy ekspozycji zewnętrznej. Wykonana zostanie chemiczna dezynfekcja powierzchni płynnym preparatem o efektywnym działaniu bakterio-, grzybo- i glonobójczym (m. in. mur obwodowy północny, mur południowy, przedbramie, mur zachodni, dom wielki).
Prace obejmują swoim zakresem również przemurowanie wytypowanych fragmentów murów i nadproży oraz odtworzenie brakujących fragmentów murów oraz pojedynczych ciosów o zdegradowanych, rozluźnionych i osłabionych spoinach, z ruchomymi i niestabilnymi ciosami. Przemurowania i wymurowania przeprowadzone będą za pomocą zaprawy wapienno-cementowej z trasem, stosując materiał kamienny pozyskany z rozbiórki, lub morfologicznie zbliżony do zastosowanego pierwotnie, oczyszczony i niezasolony (m.in. mur południowy, mur kurtynowy przy wieży środkowej, dom wielki, skarbiec, wejście do wieży środkowej, wieża zachodnia, przedbramie).
W pracach uwzględniono również naprawę elementów stalowych szkieletowych (schody) i drewnianych elementów krużganków, schodów prowadzących na ganki do wieży zachodniej oraz wzmocnienie zadaszenia nad skarbcem.
Dzięki tym działaniom zabytek zyska nową ochronę przed wpływem czasu i warunków atmosferycznych.
Burmistrz Gminy i Miasta Chęciny, Robert Jaworski, nie kryje zadowolenia z sukcesu w pozyskaniu tak znaczącego dofinansowania i podkreśla wagę tego projektu dla przyszłości zamku. – Zamek Królewski w Chęcinach to nasza duma, symbol nie tylko gminy Chęciny, ale i całego regionu, który od wieków stoi jako strażnik naszej historii i kultury. Dzięki ciężkiej pracy i zaangażowaniu wielu osób, udało nam się pozyskać milionowe dofinansowanie, które w 98 procentach pokryje wszystkie koszty związane z zaplanowanymi pracami. Te środki pozwolą nam na przeprowadzenie niezbędnych prac zabezpieczających i konserwatorskich, które są kluczowe dla zachowania struktury murów Zamku Królewskiego. Są one narażone na degradację z powodu warunków atmosferycznych, ponieważ zamek w Chęcinach jest trwałą ruiną, nieprzykrytą żadnym dachem. Należy podkreślić, że Zamek w Chęcinach to nie tylko zabytek, ale żywa lekcja historii, która przyciąga rocznie setki tysięcy turystów – mówi burmistrz Robert Jaworski.
Warto przypomnieć, że to nie pierwszy raz, kiedy Zamek Królewski w Chęcinach poddawany jest renowacji. W latach 2021 i 2022 przeprowadzono już prace konserwatorskie, które objęły przypory oraz fragmenty murów obwodowych. Wówczas priorytetem było wzmocnienie konstrukcji i ochrona murów przed destrukcyjnym wpływem warunków atmosferycznych. Na prace te przeznaczono łącznie ponad 250 tysięcy złotych, z czego znaczną część pokryły środki zewnętrzne.
Prace zaplanowane na 2024 i 2025 rok mają zapewnić, że Zamek Królewski w Chęcinach pozostanie istotnym punktem na mapie turystycznej Polski, kontynuując tym samym swoją rolę jako centrum edukacyjne i kulturowe. – Zaangażowanie w te prace to inwestycja nie tylko w zamek, ale też w przyszłość naszej gminy i regionu. Jestem przekonany, że dzięki temu projektowi Zamek Królewski w Chęcinach nie tylko zachowa swój obecny stan, ale stanie się jeszcze bardziej atrakcyjny dla odwiedzających, przyczyniając się do rozwoju turystyki i edukacji historycznej w naszej gminie – podkreśla burmistrz Robert Jaworski.
Renowacja, która zakończy się w ciągu trzynastu miesięcy od dnia podpisania umowy, to kolejny krok w ochronie jednego z najważniejszych zabytków regionu, określanego mianem polskiej perły turystycznej. Dzięki temu projektowi Zamek Królewski w Chęcinach będzie mógł przez kolejne dekady cieszyć turystów swoją monumentalną architekturą i bogatą historią.
Agnieszka Olech
