Moneta o nominale 5 zł z serii „Odkryj Polskę” – „Klasztor pobenedyktyński na Świętym Krzyżu” od 24 listopada jest w obiegu. Dziś w Muzeum Narodowym w Kielcach marszałek Andrzej Bętkowski wziął udział w uroczystym zaprezentowaniu monety.
Na spotkaniu w muzeum monetę zaprezentowali: Wojciech Górski – dyrektor Oddziału Okręgowego NBP w Kielcach, Krzysztof Szczerba – zastępca dyrektora Oddziału Okręgowego NBP w Kielcach. W wydarzeniu wzięli udział także o. dr Marian Puchała OMI – superior (przełożony wspólnoty zakonnej) i kustosz Relikwii Drzewa Krzyża Świętego, III radny prowincjalny, posłowie Krzysztof Lipiec i Andrzej Kryj, wojewoda świętokrzyski Zbigniew Koniusz.
24 listopada 2022 roku Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu monetę okolicznościową o nominale 5 zł z serii „Odkryj Polskę” – „Klasztor pobenedyktyński na Świętym Krzyżu”. Wyemitowana została w nakładzie do 1 000 000 sztuk i można ją zamienić według wartości nominalnej we wszystkich Oddziałach Okręgowych NBP.
Położony we wschodniej części Łysogór, najwyższego pasma Gór Świętokrzyskich, pobenedyktyński klasztor na Świętym Krzyżu dzięki swojej wartości historycznej i religijnej jest zabytkiem o szczególnym znaczeniu dla polskiej kultury i narodowego dziedzictwa. Tradycja benedyktyńska utrwalona przez Jana Długosza przypisuje fundację opactwa Bolesławowi Chrobremu w 1006 r.
Współcześni historycy przesuwają datę powstania klasztoru na pierwszą połowę XII w., za czasów księcia Bolesława Krzywoustego. Na początku XIV w. opactwu zostały ofiarowane relikwie Drzewa Krzyża Świętego, co uczyniło to miejsce najważniejszym i najstarszym sanktuarium na ziemiach polskich, a także celem pielgrzymek zarówno polskich władców, jak i prostego ludu. Łysogórskie opactwo przez wieki krzewiło kulturę duchową i intelektualną, szczycąc się jedną z najwspanialszych w Polsce bibliotek. To właśnie w przechowywanym tu XV-wiecznym kodeksie odkryto słynne „Kazania świętokrzyskie”, najstarszy zabytek piśmiennictwa polskiego. Więcej na temat klasztoru na Świętym Krzyżu.
